7 - тапсырма . Мәтін мазмұны бойынша сұрақтар құрастырыңыздар . Үлгі . Шаған өзені бұрын қандай еді , қазір қандай ? 1. He ? 4. Қашан ? 2. Қалай ? 5. Неге ? 3. Қандай ? 6. Кім ? Нұрбектің де дерті содан болды ғой деп ойлаймын ... Ана жылы шөпшілер бригадасында істегенде « Дегелеңнің » ма ңынан шөп шапқан еді Ыстықтаған соң салқындап алайын деп кішкене келге шомылыпты . Содан ертеңінде бүйіріне бармақтай жара шығып , іріңдей бастады . Дәрігерге барып көрінсеңші дегеніме құлақ асты ма ?! « Қазір науқан кезі . Онсыз да жүмыс бастан асады . Болмашы нәрсе ғой , ештеңе етпес » деп елемеді . Ал жара күннен күнге ұлғайып , қыс түсе Нұрбектің өне бойына қаптады . Сонан қаралмаған дәрігері жоқ , ешқандай ем қонбады . Уақыт өткен сайын аяқ - қолы семіп , қозғалудың өзі күшке айналып барады . Шашы жидіп түсті . Бір қабат терісі қураған теректің қабығы секілді қабыршақтанып тұр , - деді Гүлжан көзіне жас алып ... ... Ол ауыл іргесіндегі өзенге қарай беттеді . Айналадағы шөп , сарғайып , қурай бастаған . Ойы он сақта өзен жағасымен келе жатқан Гүлжан су бетінде қалқып жүрген өлі шабақтарды көргенде әрі - сәрі күйге түсті . « Қайран , Шаған , бір кездері көздің жауын алатындай мөлдіреп , арасына сыйлай буырқанып жататын арынды ваен емес пе едік , Бенет катты жел пры . Астаны қара қошқыл бұлттар қаптап , жанбыр себеіnеі басталы . Ауылға такай бергенде , алденені оқып жатқан үш құағынды ква сы . Гурван жиындағанда , олар дүркірей кекке көтеріліп , жерде зуі жататын , ішек - жарны ақтарылған ақ көгершін жатты ...

155

159

Посмотреть ответы 1

Ответы на вопрос:

JakeNJacks

Қазақ тiлi

4,6(52 оценок)

Өлең тұтастай оқиға желісіне құрылған және тарихи деректермен берілген, осыған қарап нақты тарихи оқиғаның берілгендігін аңғару қиын емес. Бұл 1916 жылғы сар даланы сабылтқан сұрапыл жарлық болатын. Өлең мазмұнынан халықтың толқынысты хал-жағдайын, күпті көңіл-күйін нақты көруге болады. Жамбыл Жабаевтың өзі де бұл тарихи оқиғаның саналы куәгері болғандықтан, қалтқысыз жеткізе білген.

«Отыз бір – он тоғызды алад» деген

Суық хабар халықты бұлқындырды.

Жылады сорлы халық малын айтып,

«Кеткен соң қолдан шығып келмес қайтып», -

Дейді де, еңірейді, егіледі

Қайғының күндіз-түні күйін тартып. –

Міне, қарапайым халықтың күйі осы. Халық нақақтан баз кешуде. Ал басы бір, намысы нар азамат ерлер бір тудың астына ат байлай бастады. Алайда, атпалдай азаматтарды әскерге былай бір алып кетсе, арынды ерлерді тұтқынға салып, дарға асып жатты. Бұл қайғылы да қасіретті көрініс Жамбыл жыраудың жанын жаралап, боздақ күйін базыната берді. Жыраудың ендігі күйі – халықтың басына үйірілген қара бұлтты жырмен сейілту. Боздақтарынан айырылған халықтың есеңгіреген ымырт шағы шығармада жақсы көрсетілген. Тарихи тұтастықты теңдей ұстай отырып халық мақсат-мұратын жырлай білген дала жырауының жыр шумақтары үлкен бір тарихи жырды алып келе алды. Өлең көлемі тарихи жырдың көлем пішіміне еш келмесе де сипатталған сюжет пен жеткізілген оқиға сарыны тарихи жырдың күшін танытып тұр.

Жөнелді абақтығы соры қайнап.

Барады боздақтардың көзі жайнап.

Қамалды абақтыға қырғыз, қазақ

Білмеді не боларын сырттағы ел

Қамалғандарды тірідей тартты азап.

Жырда шытырман оқиғалар да біртіндеп беріліп отырады. Халықтың жасаған әскери қимылдары мен басшы батырлардың ту көтерген ұрыстарынан дерек беріліп, сипатталып отырады. Шығарманың бұл ерекшелігі – оқиға мен жыраудың жеткізгісі келген идеясының сіңісіп кеткендігінен болса керек.

Жырау толғап отырған жырдың идеялық қуаты жыр шумақтарының соңында кесіліп түседі:

... Аттандық ұлығының қонысына

Елді сорған борсықтай болысына.

Көп ерлер қаза тапты жауға аттанып

Көксеген азаттықтың соғысында.

Азамат ердердің ардалы ісін жырына қосып, қос қолдап жырлай білген жыраудың мұраты да ерлердің ісін дәріптеу болатын. Қиямет заманда халқының мұң-қайғысы мен намыс арманы үшін жанын қиған Бекболаттай, Ботпайдай ерлердің батырлық болмысын келер ұрпаққа үлгі ету керек болды. Осылайша, қаһармандық жыр туа келді. Азаттықты аңсаған халықтың қаһармандық қасиетін танытқан осынау Жамбылдың жыры ұрпақ үшін жоғалмас қазына болмақ.

Реши свою проблему, спроси otvet5GPT

Быстро
Мгновенный ответ на твой вопрос
Точно
Бот обладает знаниями во всех сферах
Бесплатно
Задай вопрос и получи ответ бесплатно

Задай свой вопрос

Популярно: Қазақ тiлi

Есть вопросы?

Как otvet5GPT работает?

otvet5GPT использует большую языковую модель вместе с базой данных GPT для обеспечения высококачественных образовательных результатов. otvet5GPT действует как доступный академический ресурс вне класса.
Сколько это стоит?

Проект находиться на стадии тестирования и все услуги бесплатны.
Могу ли я использовать otvet5GPT в школе?

Конечно! Нейросеть может помочь вам делать конспекты лекций, придумывать идеи в классе и многое другое!
В чем отличия от ChatGPT?

otvet5GPT черпает академические источники из собственной базы данных и предназначен специально для студентов. otvet5GPT также адаптируется к вашему стилю письма, предоставляя ряд образовательных инструментов, предназначенных для улучшения обучения.