4-тапсырма. Мәтінді оқып, түсінгеніңді айт. Көтерілген мәселені өз ойың- мен жалғастыр. Сөз тіркестерін орынды қолдан.
Құс жолы
Құс жолы - біздің Күн жүйеміз орналасқан, торланған спираль тәрізді
галактика. Оның құрамына 200-400 миллиардтай басқа да галактика
кіреді. Ал олар өз ішінде жүздеген, мыңдаған тұмандық пен жұлдыз
шоғырынан тұрады. Құс жолы галактикасының бір бөлігін ашық,
қараңғы түнде арнайы аспапсыз-ақ көзбен көруге болады, ол жалпақ,
төгілген сүт жолағы тәрізді кейіпте көрінеді. Басқа да торланған спираль
тәрізді галактикалар секілді Құс жолы да галактикалық дискіден, шар
тәрізді шоғырдан және сәуледен тұрады.
Галактикалық дискінің құрамына ядро, орталық төмпешік және
спираль тұтқалар кіреді. Ортасында ядро орналасып, оны тор пішінді
орталық төмпешік қоршайды. Ал тұтқалар орталық төмпешіктің сыр-
тында айналады. Шар тәрізді шоғырлар галактикалық орталықты ойна-
лып жүреді, ал сәуле ғаламшарды толығымен қоршап туралы

Қаншаныншы сыныптың кітабы

Достық – ң бір-біріне адал, қалтқысыз сеніп, бір мүдделі, ортақ көзқараста болатын қасиеті. достық өзара жауапкершілік пен қамқорлықтың, рухани жақындықтың белгісі. нағыз достық кісіге шабыт беріп, өмірде кездесетін түрлі сәтсіздіктерге мойымауға, басқа түскен қайғы мен қиыншылықты бірге көтеруге жәрдемдеседі. дос-жарандардың мінездері әр түрлі болып келуі мүмкін. мысалы, біреуінде ққ не шабандық, екіншісінде тұйықтық не жігерсіздік байқалса да, бұлар достыққа кедергі бола алмайды, қайта нағыз достық осындай кемшіліктерден арылуға көмектеседі. сатқындық, екі жүзділік, өтірікшілік, өзімшілдік достықпен сыйыспайды. қазақтың дәстүрлі әдеп жүйесінде достыққа үлкен көңіл бөлінеді. халық арасында достық туралы мақал-мәтелдер жеткілікті: “дос жылатып, дұшпан күлдіріп айтады”, “досы жақсының, өзі де жақсы”, “дүниеде ң жалғыз қалғаны — өлгені, қайғының бәрі соның басында”. достыққа қарама-қарсы ұғым — қастық пен күншілдік. мұндай сезімге ерік алдырғандар басқаның қуаныш-қызығын, ырыс-бағын көтере алмайды, дос дегеннің не екендігін білмейді. дұрыс дос таңдай білу — өмірлік мақсаттардың бірі; саясаттанудағы достық ұғымы мемлекеттер арасындағы саяси, қ, мәдени мүдде тұрғысынан ынтымақтастық орнату шараларын бейнелеу үшін қолданылып жүр. қазір бізге достық бұрынғыдан бетер қажет. достық – бұл өмірдегі ешнәрсемен бағаланбайтын құндылық. дос табу оңай, ал оны сақтау одан да қиын. достық қатынасқа нәзіктікпен қарап, берік сақтау керек. өйткені ол да баптауды қажет ететін нәзік өсімдік сияқты. біздер достықты сақтау үшін жан-тәнімізбен еңбектенбеуіміз керек. қайтарымын қажет етпей, берудің жолдарын үйрену керек. сенім мен жарқын көңіл – достықты берік ететін тірек саналады. өзі шынайы дос бола білген ң достары да көп болады және жер бетінде өзін жалғыз сезінбейді.