1-тапсырма Мәтінді мұқият оқып, ондағы болымды-болымсыз етістікті, есімшені табыңыз.
Екі дос
Ертеде, ел арасында жаугершілік жиі болған кезде казактың екі жауынгері тос
кағысып, дос болады.
Бірде әскерлер бір өзеннің бойына шатыр тігіп дамылдайды. Сонда тұтқиылдан
жаудың қаптаған қалың тобы шабуыл жасайды. Тонаған мал-мүлiктерiн тиеп кетеді.
Қолға түскен қазақ жасағын айдап әкетеді.
Әлгі екі достың біреуі жау қолына түседі. Досының қолға түскенін естіген екінші батыр
күздің қара суығын елеместен өзенді малтып өтіп, жау жаткан жағаға келеді. Айталаган
жау әскерлері оны тарпа бас салады. Жауынгер өзін колбасыларына алып баруын өтінеді.
Алып барған соң, ол жаудың қолбасына:
- Мен қолдарыңа түскен бір жауынгерге құн төлеп, сатып алуға келдім. Менің оған
айырбасқа берер мал-мүлкім жоқ. Бір-ақ нәрсе беремін. Ол - өзімнің өмірім. Досымды
босатсаңдар, ол үшін өзімнің өмірімді қияр едім, - дейді.
Қолбасы ойланып отырып, оны сынамақ болады да:
- Жарайды, мен сені қыршыныңнан қимай-ақ қояйын. Маған сол өміріңнің бір бөлшегін
ғана берсең болды, - дейді.
- Ол не? - деп сұрайды досын құтқаруға келген жігіт.
- Маған сенің көздерің керек, - дейді қолбасы.
- Ол да болсын, көзімді ал да, досымды босат, - дейді жігіт. Ол бұл сыннан сүрінбей
өтеді.
Әлгі жауынгер тұтқыннан босанған досының иығына қолын артып, зағип күйі қуана
күлімдеп келе жатады. Мұны көрген жаудың қолбасшысы: «Мұндай ерлері бар халықты
тұтқиылдан келіп, қапыда бас салған жағдайда болмаса, бетпе-бет ұрыста жеңу өте
Қиынға соғар»,- деп түйеді. Сөйтіп өзінің әскерлеріне шегінуге бұйрық берген екен.
Есімше
Болымды етістік
Болымсыз етістік
1.
2.
3.

Менің туған жерім – қазақстан республикасы. бұл – бай тарихпен, көне мәдениетпен және ерекше табиғатпен ұлы мемлекет. осы тамаша табиғат-ай! бурабайдың қатты қарағайлары, тың жердің алтын егіндері, ұлы даланың ақшыл бетегесі – барлық менің қазақстаным. менiң қазақстаным - ел ыстық қалаулы сонымен аяулы, маңызды, асыл. ғасырлар көп оның жауларынан қоныстандырып, меңгерiп, қорғал қалылу және бүгiн өмiршең бiзге мұраға тапсырылу үшiн ға керек болды. еңбек, тер және қандар, қуаныш және бейнеттер неше өткен ұрпақтар үлесiне тидi. жоңғарлармен соғыстар, патшалықтың қиын кезеңі, ұлы отан соғысы – қазақ халқы көп қайғыларды көзі көрді.      әр қазақстанның азаматы айрықша күнін есте сақтады және онымен мақтанады. 1991 ж. 16 желтоқсанда қазақстан республикасының мемлекеттік саяси тәуелсіздігі туралы конституциялық заң қабылданды. осы жылда біздің тәуелсіздігімізге 21 жыл орындалды. сөз жоқ, қазақстан халқы үшін ұлы күн. бұл барлық еңбекқорлықтың, халықтардың достықтың нәтижесі.      қазіргі қазақстан – егемен, демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет. әрине, бізге қайда ұмтылу бар. ғылымды , ауылдарды демесу, жемқорлықты жою керек. бірақ барлық қазақстан жетістіктері алда болады. мен сенемін.      біздің елбасымыз – н.ә.назарбаев, дана , шебер саясатшы, нағыз отаншыл. ол – ата заңның гаранты. біздің ата заңымыз – негізгі тәуелсіздіктің нышандарының бірі. қазақстанда өз мемлекеттік рәміздері бар. олар: ту, елтаңба, әнұран. олар егемендікті, бостандықты, дәстүрлерді, тәуелсіздікті көрсетеді. тәуелсіздік – бұл бүгінгі өмір ғана емес, сонымен қатар, ертеңгі өміріміз - қазақстанның болашағы, оның мүмкіндіктері мен мақсаттары. тәуелсіз болу – өз тағдырына жауап беру деген сөз.      ақыр соңында, әр қазақстан республикасының азаматы не істеу керек? ол мемлекеттік тілін білу, барлық халықтардың дәстүрлерін құрметтеу, өз отанды қорғау керек. себебі қазақстан – біздің ортақ үйіміз, біздің отанымыз.