Ә «Латын әліпбиі – өркениет өріне бастайтын әліпби» жобасы бойынша пікірталас ұйымдастырыңдар.

264

365

Посмотреть ответы 1

Ответы на вопрос:

Настякалав

Қазақ тiлi

4,4(91 оценок)

«менің атым… атымды айта бастасам, тілім таңдайыма жабысып қалғандай болады да тұрады.» деп басталатын бердібек соқпақбаевтың «менің атым қожа» повесі көз қарасымен бейнеленетін шынайы өмірдің боямасыз суреттері арқылы оқырмандарының жүрегіне жол тапқан ерекше шығарма. түн жарымына дейін шам жарығымен ғын махаббаты жанарға «кеудесі толы сезімін сүйкектетіп», абай атасына еліктеп, шабытын шақыра, ғашықтық ғазалдарын жазып, жыр арнамаушы ма еді? ! сол шақтағы ақылды тентек, озат оқушы, «жазушы боламын» деген арманшыл аңғал қожаның образы езу тартқызып, қалай да сүйсіндірмей қоймайды, әрі сол бейнені бүгінгі бойынан іздеп таба алмай еріксіз бас шайқайсың. себебі, ол қожа табиғатты сүйетін, шынайы поэзияны сүйетін. «ұлтының ұлт болуы үшін бірінші шарт тілі болуы. ұлттың тілі кеми бастауы ұлттың құри бастағанын көрсетеді. бір ұлттың тілінде сол ұлттың жері, тарихы, тұрмысы, мінезі айнадай ашық көрініп тұрады» дейді мағжан атам. ендеше, қазіргі қожаның сөз саптасынан, жүріс тұрысынан сары атырапта үдере көшкен қаймана қазақтың паң, сабырлы мінезін тани аламыз ба? кешегінің қожасы мен бүгінгінің қожасының айырма, алшақтығы неде деп ойлайсыз? бүгінгі қожаларды тәрбиелеудің басты құралы теледидар мен интернет екені белгілі. қазақстандық әлеуметтік зерттеушілер « күніне орта есеппен алғанда өлімге қатысты 17 және қатыгездікке қатысты 37 көрініс көреді» дейді. осылайша күнұзақ теледидарға телмірген ұлттық тәрбиенің уызына қайдан жарысын? ! отандық телеэкранда жиі көрсетілетін «алдараспан», «зіл-әзіл», «наша казаша» тәрізді әзіл-оспақ оспадар театрлар жас буын өкілдерін арзан күлкі мен бос сөзге үйірсек қылып, арман айдынынан алыстатып, талтаңдаған бос жүріске үйретеді. ал бос қылжақтықтың түбі құлықсыздыққа, ықылассыздыққа, өмірдің мәніне ден қоймаушылыққа әкеп соқтырады. содан да болар, мектеп жасындағы ң күнделікті сөз қолданыстарынан «басыңды қадаймын», «атсың», «лох», «базар жоқ», «копец», «прикинь», «братан» сынды сөздерді жиі еститініміз өтірік емес. мектеп жасындағы деппін-ау студент жастардың дені осындай сөйлеу стилін қолданатыны шындық. осы жерде қара қожамызға қайта оралмасқа амалың қалмайды: … жайлаудан қайтып келе жатып, «жұпар аңқыған кең жазықтың төсінде» қиял құсын қияға сермеп: «абай мен қасымды қаншы оқысам да менің сусыным қанбайды. қайталап оқи бергім келеді, оқи бергім келеді… мен құрманғазы мен дәулеткерейдің күйлерін тыңдағағанда өзімді өзім ұмытып кетемін. махамбет жырының әр сөзінің астарынан дүрсілдеген ат дүбірін, қарш-құрш сілтескен найза, қылыш үндерін естігендей болам. о, қасиетіңнен айналайын қазақ жері» деп емірене толғанбаушы ма еді? ! ендеше, әжесінің талай «тоқмашын» жеп өскен сол қожа мен бүгінгінің қожасының арасындағы айырмашылық та осы арадан анық байқалады. бесікте жатып анасының әлдиіне әлпештеліп өспегені, қара кемпір мен қара шалдың өнегесі мен ертегісін тың, ұлттық нақыштан ада, кеңестік тәрбиенің негізінен бастау алған қшада тәрбиеленуі санасында қазақ деген ұғымы жоқ бүгінгі ң дүбара болып, тілінің жұтаңдануына әкеліп соғып, сол қожалардың айқындалған алшақтықтарының басты салдары болып отыр емес пе. осындай ұлттық тәрбиенің негізінен ажырап қалған, сөзі жоғалған кешегі «қайран да менің еділім» деп еңірегенде етегі жасқа толған қарға бойлы қазтуғанды, «күмбір, күмбір кіснетіп» көмейінен жыр ақтарған ақтамбердіні, ұлт ұраншысы болған бұқарды, абайды, бір мақсат бір мұратта бірігіп, жұмылған жұдырықтай болған алаш арыстарын түсіне қоюы, оқуы, әй, неғайбыл дүние-ау… бүгінгі тілдің бұл бейнесі қазіргі қазақтың жан дүниесінің айнасы болар, бәлкі«сөзі жоғалған жұрттың өзі де жоғалады» деп пе еді? ! қорқам, келешектен қорқам… туған даласын сүйген, ертеңгі болашағын аңсайтын, арманына асығатын қара қожа қайдасың?

Реши свою проблему, спроси otvet5GPT

Быстро
Мгновенный ответ на твой вопрос
Точно
Бот обладает знаниями во всех сферах
Бесплатно
Задай вопрос и получи ответ бесплатно

Задай свой вопрос

Популярно: Қазақ тiлi

Есть вопросы?

Как otvet5GPT работает?

otvet5GPT использует большую языковую модель вместе с базой данных GPT для обеспечения высококачественных образовательных результатов. otvet5GPT действует как доступный академический ресурс вне класса.
Сколько это стоит?

Проект находиться на стадии тестирования и все услуги бесплатны.
Могу ли я использовать otvet5GPT в школе?

Конечно! Нейросеть может помочь вам делать конспекты лекций, придумывать идеи в классе и многое другое!
В чем отличия от ChatGPT?

otvet5GPT черпает академические источники из собственной базы данных и предназначен специально для студентов. otvet5GPT также адаптируется к вашему стилю письма, предоставляя ряд образовательных инструментов, предназначенных для улучшения обучения.