Очень ! (Надо написать главную и дополнительную мысль)
– Елбасының мақаласында көтерілген латын әліпбиіне көшу мәселесі өте өзекті әрі орынды. Біз ендігі кезекте осы мақсатқа жету үшін не істеу керектігін ойлануымыз қажет. Себебі латын жазуына көшеміз деп айта салу оңай, ал оны жүзеге асыру үшін үлкен шараларды қолға алуымыз қажет. Ол үшін не істеу керек десек, біріншіден, латын графикасына өтудің оңы мен солын саралап алғанымыз жөн. Соған талдау жасап, мәтіннің оқу әуезін, әдісін, заңдылығын меңгеріп алуымыз керек. Екіншіден, кейбіреулер компьютердің көмегімен барлық дүниені латын әліпбиіне көшіре салуға болатынын айтады. Менің ойымша, бұлай жеңіл жол іздеген дұрыс емес. Мазмұнды оқулықтар мен әдебиеттің барлығын 100 пайыз сауатты етіп аударып шығу қажет, өйткені кезінде араб әрпінде жазылған небір әдебиеттер әлі күнге дейін шаң басып жатыр. Себебі біз оларды оқи алмай, қиналдық. Ал латын әліпбиіне көшетін болсақ, кешегі, бүгінгі рухани дүниелеріміздің бәрін сауатты қалпында аударып алсақ, кейінгі буын трагедияға ұшырамайды. Үшіншіден, латын әліпбиіне көшу үшін емле ережесінің сақталуына баса мән берген жөн. Яғни бірізділік, ортақ қағида болуы шарт. Өйткені латын графикасында жазғанның жөні осы деп әркім өз білгенімен әртүрлі таңбаны қоя берсе, мұның соңы сауатсыздыққа әкеліп соғады. Осының алдын алу қажет. Төртіншіден, балабақшаларда, мектептерде, жалпы оқу процесінде латын әріптерін жазуды үйрететін пән – каллиграфия (жазу өнері) деген сабақты енгізу қажет. Мұны тез арада қолға алған жөн. Сондай-ақ латын қарпін сауатты жазатын, оқитын мұғалімдер дайындау қажет. Осы бағыттағы жұмыстардың бәрін тез арада тиянақты атқара білсек, ұтарымыз мол болмақ.
1) Негізгі мәселе.
2) Қосымша мәселе.
3) Мәтінде айтылған негізгі мәселелерді тезис түрінде жазыңыз.

на луне                      

ай бетіне түскен күн сәулесінің 7%-і ғана кейін шағылады. айдың 354 сағатқа созылатын күндізгі уақытында оның беті 130ос-ға дейін қызса, сонша уақытқа созылатын түнінің ортасында — 170ос, ал таң
алдында — 200ос-ға дейін суиды. атмосферасының жоқтығынан ай бетінің жылынуы мен суынуы күн сәулесінің түсу бұрышына байланысты тез өзгеріп отырады. жай көзбен қарағанда ай бетінде қарауытқан дақтар көрінеді. олар шартты түрде “теңіздер”, “мұхиттар”, “көл”, “шығанақ” деп аталған. сыңардүрбімен
(телескоппен) қарағанда ай бетінен тау сілемдері, жарықтар, арналар, шыңдар, аңғарлар мен киіз үй пішінді объектілер, “кратер”, “цирк” деп аталатын сақина тәрізді таулар, ұзыннан ұзақ созылып жатқан жоталар мен тау тізбектері (альпілер, аппениндер т.б. делінетін) байқалады. негізінен аспан
тастарының соқтығуынан болған кратерлердің диаметрлері бірнеше км-ден 400 км-ге дейін барады. цирктердің диаметрі шамамен 200-250 км, ал оны қоршаған тау жоталарының биіктігі 3-7 км. ай бетін үлкенді-кішілі тас, құм және ұлпа топырақ жапқан. бұл тастар күн сәулесі әсерінен желініп жұмырланған. ғарыш
кемелерімен айдан әкелінген материалдарды зерттеу нәтижесінде, онда тіршіліктің ең жабайы түрінің де жоқ екендігі анықталды. ай материалының қ құрамы жердегіден өзгеше. ай жынысында хром, титан, цирконий сияқты элементтер көп, ал алтын, күміс, платина сияқты элементтер аз кездеседі. онда негізінен
темір, титан, цирконий қоспасынан құралған белгісіз минералдар табылды. ай жыныстары бұдан 3,6-4,6 миллиард жылдар бұрын пайда болған. бұл — күн жүйесінің жаралуымен шамалас уақыт. айдың планеталардан қалған заттардан өз алдына дербес жаралуы мүмкін. кейін оны жер өзіне тартып серік етсе керек. бұл
мәліметтер өткен заманда ай жерден бөлініпті-міс, тынық мұхиты соның орны екен деген көзқарастың теріс екендігіне