3-тапсырма. Берілген «Менің Дағыстаным» прозалық шығарма үзіндісінен көріктеу құралдарын табыңыз. Ана тілім менің! Сен маған ризасың ба, білмеймін, бірақ менің тірлігім – сенсің, мен сені мақтан етем. Сонау тұңғиық терең жер түбінен жарыққа, күнге, жасыл шөпке асыққан бұлақ суындай ана тілімнің сөздері жүрегімнен қайнап шығып, алқымыма тіреледі. Ернім күбірлейді. Өз күбіріме өзім құлақ тігем, ана тілім, саған құлақ тігем, сонда маған бейне тұңғиықтан шымырлап шыққан таудың асау өзені елестейді. Мен судың бүлкіл қаққан дыбысын сүйем. Мен болаттың сыңғырын ұнатам, қынабынан суырылған екі қанжардың бір-біріне соғылған дыбысын сүйем. Осының бәрі менің тілімде бар. Сондай-ақ махаббат сыбырын да жақсы көреді.​

Ңқол жеткізген ұлы игіліктерінің бірі – білім қазынасы. ал білім сипаты алуан түрлі. ол ұрпақтан – ұрпаққа ауызша, жазбаша түрде немесе көркем әдебиет арқылы да жеткен. кітап ң сан ғасырлық ақыл – ойының жемісі, тарихы мен тағылымының алтын сандығы. «кітап дегеніміз – алдыңғы ұрпақтың артқы ұрпаққа қалдырған рухани өсиеті. кітап оқудан тиылсақ, ой ойлаудан да тиылар едік» - деген еді ғабит мүсірепов. кітап таңдап талғап оқи білу, оны түсіну мен түйсіну, алған әсеріңді өмір қажетіңе жарата білу – әрбір ң білігі мен білімін, пайымы мен парасатын айқындайтын алғы шарттардың бірі. міне осы асыл қазынаны оқу қазіргі таңда төмендеп отыр. «кітап маған тақтан да қымбат», - деп атап көрсеткен шекспир. өкінішке орай көркем әдебиетке деген өз бетімен ң қызығушылығы азайды. әдебиетке деген құлықсыздық пайда болды. оның себептерін күнделікті қолданысқа енген ғалам торабын , компьютер секілді құралдардың әсері деп білеміз. бұдан соңғы себеп, аттаған әр қңыз ақша керек болатын күнделікті тіршілік қамы ң кітапқа деген ынтасын төмендетіп жіберетіндігі. кітап оқып, ойын қорытудың орнына теледидардан дайын өнімдерді көруге бейім. мұның барлығы ң кітап оқуына үлкен кедергі келтіреді. ал ата – аналар тым жұмысбасты. ң теледидар қарауын белгілі бір уақытқа ғана шектеп, кітап оқуына арнайы көңіл бөліп, қадағалап отыруға олар уақыт таппайды. әрине, мұны жауап деуге де келе қоймас, өйткені, бұл себеп көзіқарақты ң бәріне мәлім. қоғамымыздың рухани әлемін жұтаңдатып әкетіп бара жатқан осы мәселеге ден қоюымыз да тегін емес. мақсатымыз – кітап неге оқылмайды деген сауалдың жауабын жан – жақты іздеу. қазақ қазақ әдебиетінен алыстатып алмаудың амалын бірлесіп табу. кітапқа деген ң қызығушылығын арттыру. менің ойымша қазіргі кезде оқырман ң қызығушылығын арттыру үшін «қша - мектеп – кітапхана – мұғалім – ата – ана» деген ара – жігі ажырамайтын схемамен жұмыс жасау қажет. қша ғын аттаған күннен бастап кітаптың құдіретін ұғындыру. жыртпауға, сызбауға, боямауға үйрету. бірінші сыныпта өзінің алғаш бастап оқыған пән оқулығы туралы мағлұмат беру. мысалы: мектептегі бірінші сыныпта әліппе пәнін оқып бітіргеннен кейін кітапханашылар мұғалімдермен тығыз байланыстағы бағдарламаны жыл көлеміне ұйымдастырса. алғашқы күннен бастап «біздің кітапхана» деген кітапханасында жыл көлемінде акция ұйымдастырылса.. кітапханашыларға көмекші ретінде оқушылар арасынан кітапханашыларды сайлап қойсақ. барлық оқушы кезекпен кітапханашы болып шыққаны дұрыс. акцияға кезекші ң ата – анасының біреуі айына бір – рет ң жұмысын кітапхана келіп көрсе, танысса. мүмкін болған жағдайда бірге бір күн жұмыс жасасса. ол апта сайын ауысып, кезек келе береді. бұл жұмыс оқушылардың кітапханаға деген қызығушылығын арттырады деп ойлаймын. олар өзімен бірге басқа оқушыларды тартары сөзсіз. кітапханаға деген дұрыс көзқарасы қалыптасып өседі, кітапты ұқыптап ұстауына, уақытында алған кітапты қайтаруына, кітпаханашы маманыдығына деген үстірт ой, жаңсақ мінез қалыптаспауына болысады. сыныптың білім сапасы жоғарылайды, жолдастық сезімі оянады. ата – ана жауапкершлігі артады. қорытынды шығарылып «кім көп кітап оқыды? », «кім ? » деген сайстар өткізу. сайыста зейінді, , оқымысты, мәнерлеп оқитын, сауатты оқушыны аңғарып мадақтау. басқа оқырмандар да соған ұқсау , не жаңаны ойлап табуы қалыптасады. кітап оқымайды деп салғанша жан – жақты болып қызмет жасауымыз керек. оқырман мен кітап оқушы қоғамды қалыптастыру ата – ана, мектеп, кітапханашы қызметі жоғары дәрежеде болуы керек. әрине сауалдар мен себептер көп. одан қалды түрлі сылтауға кезігеді екенбіз. ал ол себептердің ар жағынан әдеби кітаптың оқылуы үшін кім қандай күш жұмсауы тиіс деген қисынды сауал туады. кітапханашылар жас ұрпақты әдебиеттен тыс елеңдететін ақпарат түрлері көп, қазақ тілінде ға арналған әдебиеттер тым аз деп шырылдайды. әр ң жасына сай, тіліне жатық, безендірілуі көркем орыс тілінде басылған кітаптар сияқты қазақ тіліндегі басылымдардың сапасы осындай болуын өтінеді.әр түрлі саладағы ға арналған ана тіліндегі энциклопедиялардың жоқтығы. қазақтың көркем тілі – қазақ тілі қазақтың көркем әдебиетінде. ал әр ұлттың әдебиеті мен тілі ең алдымен әр ұлттың әдебиеті мен тілі ең алдымен әр ұлттың өзіне керек. қазіргі қазақ қоғамының алдында жас ұрпақты кітапқа, оның ішінде қазақ тілінде жазылған кітапқа баулу. 2 сәуір – халықаралық кітаптарының күні күнделікті ң өмірінің дағыдысына айналса игі ағайын.