Мәтінді түсініп оқып, берілген сұрақтарға жауап беріңіз. Наурыз сөзі — парсыша — нау — «жаңа», рыз — «күн» деген ұғымды білдіреді. Қазақша «жаңа күн», «жаңа жыл», «көктем мерекесі» «ұлыс күн» немесе «ұлы күн» деген мағына береді. Кейде оны «Ақ мерекесі», «сүт мейрамы», «төл ырысы» деп те атап жүр. Қазақта науқан және ырыздық деген сөз бар. Осыған қарағанда, жаңа жылдың ырыздығы дегенді білдіруі де мүмкін ғой.
Қазақ ұғымында бұл күні аспан жұлдыздары бастапқы нүктелеріне келеді. Күн мен түн, жарық пен қараңғы теңеледі. Қыс ызғары қайтады. Төрт түлік мал төлдейді. Адамдардың аузы аққа тиеді. Мал аузы көкке тиеді, жер бетіне шаттық орнайды. Көктем құстары келеді. Қысқы ұйқыдағы жануарлар оянады. Осындай қасиетті күнді қазақ «Ұлыс күн» деп атаған. Наурызды мереке ретінде тойлау дәстүрі жер бетіндегі халықтардың бір қыдыруының тұрмыс салтында бар әдет.

1.Наурызды қандай мереке деп атайды?
2.Күн мен түнде қандай өзгерістер болады?
3.Табиғаттағы өзерістерді жазыңыз.

Менің атам ел жұртқа сыйлы, қазақи болмысты, қысылғанда талайы келіп арқа тұтқан беделді жан еді, шырайы жарқын, кесек ойлы, жанары әрдайым жарық жұлдыздай жанып тұратын өнегелі азамат, өзіне ғана тән ұтқыр да, ұшқыр сөз тұрпаты мен ағайынның ақылшы, қамқоршысы бола білу болмысын бойында қатар ұштастырды. ер жетіп, ес білгелі атамның ұлағатты сөздері мен үшін өмірлік азық болды. азық болғанда көмейден өтіп, тәнге қуат бермейді, көкейіңе қонып, жүректен орын табады. жастайымнан жадыма ақыл мен білім нәрін құйған кісінің қалжыңы мен тапқырлығы аралас әңгімелері ойыма жиі оралады.бірде, жанымдағы жақын достарымнан көңілім қалып, атамнан: - «дос табу оңай ма? » деп, ақыл сұрай бардым.сонда атам: – өзің қалай ойлайсың, жауап іздеп көрші деді.- ата, дос табу ақылдыға оңай, ақымаққа қиын,- дедім мен.ол кісі ойымның бұрыстығын айтты.- жоқ, , өмірде дос табу ақылдыға қиын, ақымаққа оңай. ақылдының досы аз, қасы көп, ақымақтың досы көп болғанымен жақсылығы жоқ. жақсылығы жоқ достың қастығы аяқ астында жатады. есіңде болсын, досың ақылды болса, өзің дана боласың, досың болса, өзің шала боласың, – деп ақыл айтты.