2. Әр мәтінге тиісті ақпараттарды сәйкестендіріңіз. Мәтіндер Ақпараттар Сәйкестендіру
А мәтіні a) Оның жаттықтырушысы өзінің әкесі.
b) Бала кезінде жиі ауыратын болған.
c) Ол ағасымен бірге жаттығатын болған.
d) Одан мықты боксшы шығады деп күтпеген. А мәтіні
Ә мәтіні

[2]
Ә мәтіні

3. Мәтіндер қандай сипатта жазылған?
a) Пайымдау және талқылау
b) Баяндау және сипаттау
c) Талқылау және сипаттау
d) Сипаттау және суреттеу
e) Әңгімелеу және баяндау
[1]

4. А мәтініне ғана тиісті ақпаратты көрсетіңіз
a) Әлем чемпионы
b) Олимпиада чемпионы
c) Түркістан қаласы
d) Сидней жеңісі
e) Серік Қонақбаев
[1]

Жазылым
Берілген тақырыптардың бірін таңдап, эссе жазыңыз. Жазба жұмысында сөздердің орфографиялық, үндестік заңдарына сай жазылуына, сөйлем соңындағы тыныс белгілердің орынды қойылуына мән беріңіз.
[10]
1) Мен қандай мамандық иесі болғым келеді?
2) Біздің жерімізде қандай қазба байлықтары бар?
3) Олимпиада жеңімпаздарымен мақтанамыз!

2.

а)оның жаттықтыуршысы өзінің әкесі

Ә мәтін

3.

е)әнгімелеу және баяндау

4.

b)олимпиада чемпионы

қазақтар сияқты немістер де үйлену тойына зор мән береді. оларда сақталған дәстүрдің бірі біздің дәстүрге ұқсас. ол – атастыру дәстүрі. оны «серт беру» немесе «салтанатты сыйласу» деп те атайды. екі жақтың туыстары құда болғандықтарын жариялап, жақын араласа бастайды. некелесуге даярлық сол күннен басталады. атастыру мен той арасы 6 ай немесе 1 жыл болуы мүмкін. құдаласқан екі жақ бірлесіп жас жұбайларға жасау жинап, үй салып береді.

xviii ғасырға дейін рейланда жерінде немістер қызды жеребе ойынына салатын болған. жеребе ұрысқа түскен қыз еріксіз ұзатылып кете барады. неміс қыздары әке-шешесіне мұңын шағып өлең айтатын болған. яғни, бұл қазақтардағы сыңсу өлеңіне ұқсас.

аукционға түскен қызға жігіт бір тілім нан ұсынады. қыз нанды қабылдап, жігітті шығарып салуға қарсылық білдірмесе ол қыздың көнгендігі болып саналған. кей жерлерде жігіт қызға ұнамаса, қыз оған бұршақ гүлін ұсынатын болған. бұл гүл ел арасында ұнатпағандықтың белгісі саналған.

неміс халқының салты бойынша некелесудің бірінші күні жас жұбайлар төсегіне қуырылған тауық әкелінеді. оны «некелік» немесе «махаббат асы» деп атаған.

немістерде жас жұбайларға нан ұсыну дәстүрі қалыптасқан. бұл нанды «бақыт наны» деп атайды.

наннан ауыз тиген соң, қалған наннан квас жасайды, той кезінде жасалған сусынды қонақтарға ұсынады. дәм татқан меймандар табаққа ақша салады. бұл қазақтың беташарындағы ақша салу дәстүрімен сәйкес келеді.

күйеу мен қалыңдық көжені бір ыдыстан кезектесіп ішіп, махаббаттарының берік, таза – пәк болуын тілейді. осылайша көжеден ауыз тиген соң,   қалыңдықты ортаға алып шіркеуге неке қиюға барады. бұл дәстүр қазақтың жас жұбайларына мешітте су ішкізу дәстүріне ұқсас.  

немістерде жас жұбайлар тұратын үйдің ауласына құйрығына сыпыртқы байланған әтешті жібереді, ол сыпырған күйі өткен жерді тазалап өтеді. бұл жас отауға жын-шайтан үйір болмасын деген ырым.

қазақстандағы немістерде жас жұбайларға «қышқыл не ащы капуста жегізу» рәсімі де бар. оны жеудің мақсаты өмірдің ащы-тұщысын бірге көреміз деп серттесу болып табылады.

қазақтың күйеу ға төс тарту рәсімі сияқты күл салынған табаққа ақша салу рәсімі тұрғылықты немістерде де бар.

неміс халқының мақал-мәтелдері отанды сүюге, еңбекті бағалауға, төзімді болуға тәрбиелейді.