Туынды етiстiк деген не

Туынды етістік.

Етістік – заттың қимылын, іс-әрекетін білдіреді.

Сұрақтары: Қайтті? Не істеді? Не қылды?

Туынды етістік басқа сөз таптарына сөз тудырушы жұрнақ жалғану арқылы жасалады.

Есімдерден туынды етістік жасайтын жұрнақтар

1. –ла,-ле,-да,-де,-та,-те: аяқ+та, қол+да, үтік+те, май+ла, жаман+да, үшеу+ле, ілгері+ле, үһ+ле т.б.

2. –лан,-лен,-дан,-ден,-тан,-тен: ой+лан, таза+лан, әдет+тен, рух+тан, үй+лен, ашу+лан т.б.

3. –лас,-лес,-дас,-дес,-тас,-тес: сыр+лас, пікір+лес, ақыл+дас, көмек+тес, ұйым+дас т.б.

4. –лат,-лет,-дат,-дет: шу+лат, түнде+лет, ән+дет, дауыл+дат т.б.

5. –а,-е: ат+а, дем+е, жин+а, сын+а, тең+е т.б.

6. –ай,-ей,-й: күш+ей, сарғ+ай, көрк+ей, мұң+ай т.б.

7. – қар,-кер,-ғар,-гер: бас+қар, ес+кер, аң+ғар, тең+гер, ат+қар т.б.

8. – ар,-ер,-р: жаңа+р, ескі+р, өзге+р, жақс+ар, ұз+ар т.б.

9. –ал,-ел,-ыл,-іл,-л: жоғ+ал, су+ал, тарт+ыл, тең+ел, бер+іл т.б.

10. –ық,-ік: бір+ік, орн+ық, тын+ық т.б.

11. –сы,-сі,-ымсы,-імсі: пысық+сы, үлкен+сі, оқыған+ымсы, кеткен+імсі т.б.

12. –сын,-сін: жат+сын, адам+сын, көп+сін, аз+сын т.б.

13. –сыра,-сіре: әл+сіре, қан+сыра, жетім+сіре, ой+сыра т.б.

14. –ра,-ре,-ыра,-іре: бұрқ+ыра, күрк+іре, жарқ+ыра, сарқ+ы+ра т.б.

15. –ырай,-ірей: кіші+рей, бақ+ырай, баж+ырай т.б.

Етістіктен етістік тудыратын жұрнақтар

1. –н,-ін,-ын: ки+ін, тара+н, бу+ын, ой+ла+н т.б.

2. –л,-ыл,-іл: аш+ыл, тес+іл, жаз+ыл, жұм+ыл т.б.

3. –т-: тара+т, қара+т, жара+т т.б.

4. –тыр,-тір,-дыр,-дір: жап+тыр, кеп+тір, кел+тір т.б.

5. –тыр+т,-тір+т,-дыр+т,-дірт+т: соқ+тырт, ал+дырт, кеп+тірт т.б.

6. –қыз,-кіз,-ғыз,-гіз : жат+қыз, жет+кіз, өт+кіз, тарт+қыз, же+гіз, отыр+ғыз т.б.

7. –ыз,-із: там+ыз, ем+із т.б.

8. –с,-ыс, -іс: сөйле+с, айт+ыс, бер+іс т.б.

Етістік – Заттың қимылын сипаттайтын сөз табы етістік деп аталады. Қазақ тіліндегі сөз таптарының ішіндегі ең күрделі және қарымы ең кең грамматикалық категория

1 из дерева

2 ткани

3 кошма

4 железо

5 шерсть

Вот то что увидела на рисунке

Отметь лучшим ответ