4-тапсырма. Мәтінді оқы. Тақырып қойып, стилін анықта. Салалас құрма. лас сөйлем түрлерін тауып жазып, жасалу жолдарын түсіндір.
Халық жазушысы М.Мағауиннің ойын жалғап, ер балалардың
да демографиялық өсімге жауапты екенін дәлелдеп айт.
Халықтың болашағы, халықтың өсуі, елдің келешегі
әйелдің аналық көзқарасына байланысты. Арғы уақытта
қазақтың қыздары көпбалалы болды. Ана болу деген өте
ардақты міндет еді. Алайда заманның ыңғайымен, келешекте
«бір бала, екі баладан артық туудың керегі қанша немесе, тіпті,
баланың қажеті не» дейтіндер шығуы мүмкін. Егер қазақ әйелі
осындай бағыт ұстанса, айтарым сол: онда біздің халқымыз
сөзсіз құрдымға кетеді! Қазір бүкіл Еуропа халқы кеміп жатыр.
Анау дамыған деген халықтар, Мәселен,
немісіңіз, итальяныңыз... қай-қайсы болсын, тұрғындарының
саны жағынан жылма-жыл азайып барады. Ресейде де әйелдер
өзінің негізгі міндетін ұмытуы салдарынан жыл сайын орыс
халқы 1 миллионға кеми түсетіні айтылып та, жазылып та жүр.
Алдағы уақытта бұл көрсеткіш мынадай болуы ғажап емес: ха-
лық саны әрі қарай құлдырай беруі мүмкін. Ал қазақ халқы
ескі дәстүрін біршама сақтағандықтан, өз дәрежемізде өсіп-
өніп жатырмыз. Бірақ қазақтың қызы аналық парызын естен
шығарса, өзінің шаңырақ, отбасы ұйытқысы екенін ұмытса
немесе бір баламен шектелсе, бұл қауіп біздің халқымыздың
тағдырында орны толмайтын апатқа алып келеді.

Сұлтанмахмұт торайғыров  (28.10.1893, қазіргі  солтүстік қазақстан облысы  уәлиханов ауданы  – 21.5.1920,  павлодар облысыбаянауыл ауданы) –  ақын, ағартушы. өмірбаяны торайғыровтың 2 жасында шешесі қайтыс болып, 6 жасына дейін әжесінің тәрбиесінде болған. кейін әкесі екі ұлымен баянауылға көшіп, торайғыр кентіне таяу жерге қоныстанған. торайғыров алғаш әкесінен ескіше хат танып, 13 жасынан мұқан, әбдірахман, тортай деген молдалардан дәріс алды. өлеңге үйір, шығыстық сюжеттер негізінде жырлар туындатқан мұқан молда тәлімінің торайғыровтың ақын ретінде қалыптасуына игі әсері болғанымен, баянауылдық әбдірахман молданың (1908) қаталдығы, өлең шығарғаны үшін жас қаламгерді жазалауы оның  дін  мен молдалар жайлы теріс көзқарасының қалыптасуына негіз болған. 1911 ж. жаңаша оқыған нұралы ұстазының көмегімен қазақ,  татар  тілдеріндегі әдеби кітаптармен, газет-журналдармен танысады. *1912 ж. троицкідегі ахун рахманқұли  медресесіне  түседі, бірақ мұнда бір жылдай оқыған ол өкпе ауруының зардабынан оқудан шығып қалады. торайғыров енді медреседе оқуды қойып, орысша оқу іздейді, қала маңындағы елде жаз бойы оқытады. осы кезден ақындыққа ден қойып, *1912 – 13 жылдар аралығында “оқып жүрген жастарға”, “тәліптерге”(“шәкірттерге”), “ендігі беталыс”, “оқудағы мақсат не? ”, “анау-мынау”, “мағынасыз мешіт”, “жарлау”, “досыма хат”, “шығамын тірі болсам болып”, “түсімде”, “жазғы қайғы”, “қымыз”, “кешегі түс пен бүгінгі іс”, т.б. өлеңдерін, “зарландым” атты ұзақ очеркін жазды. осы тұста  “қамар сұлу”  романын жазуды бастады.