Маңғол шапқыншылығының пайдасы

​

Татар-моңғол тайпаларының саяси жағынан басын біріктіріп, моңғол феодалдық мемлекетінің негізін салушы Темужін болды. Ол 1155 ж. ірі ноян Есугей батыр отбасында туған.

Темужін ер жете келе қол астына моңғолдардың барлық тайпаларын біріктіреді. 1206 ж. көктемде Онан өзені жағасында Темужінді жақтаушы моңғол ақсүйектерінің құрылтайы болып оны Шыңғыс хан деген атпен моңғолдардың әміршісі етіп жариялайды. Шыңғыс хан әскери-ұйымдастыру принципін мемлекеттік құрылыстың негізі етіп алады. Елдің бүкіл жері мен халқы он қанат (барунғар), сол қанат (жоңғар) және орталық (гол) атты үш әскери әкімшілік округке бөліп, әрбір округте он мың адамнан тұратын бірнеше түмгелер (түмендер) болды. Олар өз кезегінде «мыңдық», «жүздік», «ондықтан» тұрды.

Различные точки зрения на то, как следовало провести  индустриализацию: первая (г. м.  кржижановского, главы госплана): - сделать упор на развитие добывающей промышленности - провести  реконструкцию транспорта (что особенно важно для такой большой страны, как россия) - индустриализация должна протекать в сочетании с поддержкой государством  сельского хозяйства - уделить внимание  общему развитию на широкой энергетической базе, провести электрификацию страны - сделать всё это за 15 лет вторая (в. в. куйбышева, главы вснх): в целом остальные  положения такие же, как и у кржижановского, но главные отличия: - упор на тяжелую промышленность, особенно - на военную - сделать всё это за 5-10 лет победила вторая точка зрения (руководство считало своим приоритетом подготовиться к надвигающейся войне).