2. Екі мати лет негізгі және сымпа карапатты жиырсетті Ə MTIH
Не туралы?
Негізгі акарат
Косымша ақпарат
15​

бәйге  - ұлттық спорт ойындарының бір түрі.  ат спортының  бұл түрі түркі тектес басқа халықтарда да бар. мысалы, бәйге  өзбектерде  “пайга”,  қырғыздарда  “чабыш” деп аталады. кейбір деректер бойынша, 15 ғ-дың 70-жылдарында керей мен жәнібек сұлтандар  қазақ хандығын  құрғанда,  шу өзенінің  жағасында,  тұлпарсаз  деген жерде бәйге ұйымдастырған. осы кезден бастап бәйге қазақ халқының алқалы жиындарының (тойлардың, астардың, т.б.) ажырамас құрамдас бөлігіне айналған (қ.  сауын айту).

бұрын бәйгеге қосылған аттар түстік, күндік жерге, ұзақ қашықтықтарға шабатын (қ. аламан бәйге). 1957 жылы  қазақстанда  қабылданған ереже бойынша  құнан бәйге  1200, 1500, 1600, 1800, 2000 м,  дөнен бәйге  2400, 3000, 3200, 4000, 4800 м,  ат бәйгесі  5000, 8000, 10000 м қашықтықтарда өткізіледі. көбінесе, қашықтық төрешілер алқасының шешімі бойынша  бәйгеалаң  (ипподром) айналымының ұзындығына байланысты белгіленеді. бәйгеге мал дәрігерінің қарауынан өткен аттар жіберіледі. жарысқа қатысушылардың кеудесіне және арқасына нөмірлер тағылады; шабандоз жеңіл, ыңғайлы, белгісі бар ұлттық киім киеді. аттың  ер-тұрманында,  шабандоздың  киімінде жарақаттанатындай заттар болмауы тиіс. бәйгеге қатысушы атын оздыру үшін өзі білетін, ережеде рұқсат етілген тәсілдердің бәрін қолдануына болады. ал қатарласып келе жатқан атқа қамшысын тигізуге немесе қамшысын үйіріп басқа аттарды жасқауға, айқайлауға, ысқыруға, жарыс жолынан шығып кетуге, оның айналмаларынан төтелеп өтуге болмайды. 1-ші орын мәреге атының тұмсығы бірінші іліккен шабандозға, қалған орын аттардың келу ретіне қарай беріледі. қазақ халқы бәйге аттарын ерекше күтімге алған.  құлагер,  ақбақай,  маңмаңгер  сияқты сәйгүліктерді ән-жырға қосқан. топтан озған тұлпарлар туралы халқымыздың  ауыз әдебиетінде,  эпостық  жырларында,  мақал-мәтелдерінде  көп айтылады.[1]

бары осы