ЖАЗЫЛЫМ 9-тапсырма. Ұлылардың музыка туралы айтқан пікірлеріне сілтеме жа-
сап, эссе жаз. Эсседе фразеологизмдер, мақал-мәтелдер, эмоционалды
сөздерді пайдалан.
о
Музыка жас азаматтардың ішкі дүниесін байытып, әр дәуірдегі
қоғамдық өмірдің түрлі құбылыстарын дұрыс түсінуге көмектеседі
(А. Жұбанов).
• Музыка адам жанын жарқындатып, жалындатуға тиіс (Л. Бет-
ховен).
• Музыка тамшы сияқты, там-тұмдап жүрекке енеді де, жанды
желпіндіреді (Р. Роллан).
Музыканы халық тудырады, ал біз, суреткерлер оны тек музыка-
лық аспаптармен орындауға бейімдейміз (М.И. Глинка).
• Музыка... әрбір адамға өзін-өзі терең түсінуіне көмектеседі, ол
адамның сезімі мен ойын байытады (Д.Д. Шостакович) ​

Кіріспе. денсаулық баға жетпейтін жалғыз ғана асыл дүние. ол жақсы болу үшін не уақытты, не күш-жігерді , не еңбекті, тіпті барлық дүниені аямай жұмсау керек.денсаулық үшін өмірдің бір бөлімінде қиюға болады.денсаулықсыз өмір қызық- сыз әлем деп санаймын. м.монтень. денсаулық – өміріндегі ең жоғары бағалы дүние. өмірдің шаттығы мен қызығы денсаулыққа байланысты. бақыты – денсаулық. «денсаулық – зор байлық». ң тіршілік өміріндегі ең бір бағалы нәрсе, оның денсаулығы. денсаулықты сақтап, оны орынсыз ысырап етпеу керек, үнемі денсаулықтың қорын көбейтіп отыру керек.денсаулыққа немқұрайлы қарау дұрыс емес. оған пассивті түрде емес, активті түрде қарау керек. денсаулықты сақтаудың жолын үйрену әрбір ң басты міндеті. сондықтан да қазіргі кезде «валеология» пәнінің маңызы зор. валеология сөзі грек және латын сөздерінен алынған. «валео» – денсаулық , «логос» – ғылым. оның негізін алғаш рет қалаған ицкович брехман. ол медицина ғылымдарының докторы, профессор. 1987 жылы ол валеология терминін ғылымға енгізді.денсаулықты қалай сақтау керек? үнемі көңілді жүру әркімнің қолынан келетін іс. міне, жоғарыда айтылған қағидаларды жан- жақты , іске асыру валеологияның міндеті. сондықтан да валеология пән ретінде студенттерге ұсынылып отыр. валеология – денсаулық және салауатты өмір сүру салты туралы ғылым ! жер саулығынан – саулығына. жер – біздің асыраушы анамыз. жер саулығы – саулығы. ия, бұл сөздер әрине дұрыс айтылған. ол үшін жер саулығының маңызы зор. жер саулығы – саулығы деп айтсақ та болады. өйткені жердің саулығына кері әсерін тигізетін факторлардың саны шектеусіз. ал ол факторлардың барлығы да денсаулығына кері әсерін тигізеді. біз «жер саулығынан – саулығына» ұранын әрқашанда есте сақтауымыз керек. дәл қазіргі уақытта жер саулығына кері әсерін тигізетін факторлар өте көп. оларды атап айтатын болсақ: ауаның ластануы,судың ластануы; планетаның радиоактивті элементтерімен ластануы,ядролық жарылыстың зәрлі сәулелері,радиоэкология; мұнай өндірісі; семей атом полигоны; байқоңыр аумағқаш аумағы т.б. ауаның ластануының жер саулығына тигізетін әсері. әрекеті ауаны ластаумен қатар жерді де ластап келеді. күн сайын өнеркәсіп орындары ауаға орасан зор улы газ және оларға қоса өте майда бөлшектерден тұратын қоспаларды шығарып жатады. олар ауамен бірге мен жануарлардың денесіне сіңеді және жер бетіне шөгеді. кейде оларды жел алғашқы шыққан орнынан мыңдаған километр жерге айдап апарады. міне, сондықтан да газ немесе қатты зат түрінде бөлініп шығатын заттардан ауаны қорғау саулығы үшін де, тіршілік үшін де, жер саулығы үшін де үлкен мән алады.осы уақытта ауаға улы қосындыларды жібермеу, ң алдында тұрған үлкен мәселе.ауаның әр түрлі жолмен былғануы атмосферада бірте-бірте түпкілікті мутагенді өзгерістер тудыратыны анықталып отыр. мысалы қалалардың үстін 2000-2500 м биіктікте газдар мен ұсақ бөлшектерден тұратын қарақошқыл (не тұман екені, не бұлт екені белгісіз) түтін басып тұрады. осындай көрініс алматы қаласына тән құбылыс. осындай құбылыстардан қала ішіне күн сәулесінің ультра күлгін сәулесі жетпейді. сондықтан қала ішінде неше түрлі жұқпалы ауру тарайтын микроптар көбейіп кетеді. олар неше түрлі көз, тері өкпе дерттерін ға дарытады. көп мөлшерде ауруға шалдығады. әсіресе тұмау әбден әлсіретіп жібереді. арнаулы түрде жүргізілген деректер бойынша, жаз айларында күн сәулесінің 20-дан 50 процентіне дейін қала үстіндегі қарақошқыл көрініс тұтып қалатыны анықталды. өнеркәсіп орындары атмосфераны газдармен және ұзақ қалқып жүретін майда шаң-тозаңдармен ластайды. әсіресе миллиондаған көмір мен мұнайдың жануы негізінде пайда болатын көмір, қышқыл газының көлемі аса үлкен. халықаралық зерттеулердің қорытындылары бойынша, бұл газдың көлемі жылына 1,13 процент өсіп отыратыны анықталды.осындай жағдайлардың әсерінен организімінде неше түрлі аурулар пайда болуда.