Денсаулық- зор байлық эссе​

Адамның өміріндегі ең үлкен құндылықтардың бірі. Бізді ештеңе мазаламай, еш жеріміз ауырмай тұрғанда, дүниені төңкеруге, маңызды шаруалармен айналысуға дайынбыз. Ал ауру келсе, ештеңеге зауқымыз соқпайды, өмірдің мәні кеткендей болады. Шынында, денсаулықпен проблема болмағанда, бұл туралы ойланбаймыз. Ал қалай ауру келеді, бар шаруа шетке ысырылып, денсаулық ең бірінші орынға шығады. «Қай жерің ауырса – жаның сол жерде». Денсаулыққа көп фактор әсер ететіні белгілі: тұқымқуалаушылық, қоршаған ортаның ластануы, денсаулық сақтау органдарының деңгейі,бірақ ең алдымен белгілі бір адамның өмір сүруі образы көбірек себепші болады.

Денсаулықты бала кезден сақтаған жөн. Өйткені «ауырып ем іздегенше, ауырмайтын жол іздеген» әлдеқайда оңай әрі тиімді. Бүгінгі таңда денсаулықты құртатын тағы бір себеп: артық салмақ не салмақтың жеткіліксіздігі. Артық салмақтылардың көбінде қант диабеті, артрит, жүрек-қантамыр ауруларымен ауыру ықтималдығы жоғары. Яғни деннің сау болуы үшін дұрыс тамақтанудың орны маңызды. Дана халқымыз «Ауру – астан» деп бекер айтпаған. Сау адамның тамақ рационында ақуыз бен майлар, көмірсу жеткілікті мөлшерде болуы шарт. Ет пен сүт өнімдері, көкөністер мен жемістер, табиғи әрі құнарлы тамақтарды пайдаланған абзал.

ответ

Дефис:

1.Қайталама қос сөз бен қосарлама қос сөздерде сөз аралығына қойылады:  

Ояз Абайдың әйелі мен туған-туыстарын көргісі келетінін айтты. (К. Оразалин "Абай")

2. Күшейтпелі шырай түзетін күшейткіш буыннан кейін қойылады:

Басқа-басқа, Сағынайға не жоқ, жолдасын жамандаған қағазға қол қойып. Әп-әсем жігіт, иман жүзді. (Ж.Нәжімеденов, "Ақ шағыл")

3.Топтау үстеулері немесе топтық сан есімдерден кейін дефис қойылады:

Желігіп алды көнбестен

Желқуық өңшең байталдар,

Бірі де қайыру берместен

Сынаптай ақты сайтандар,

Б і р-б і р л е п жүріп сай-құмнан, Өлгенде өзер қайырдым. (М.Мақатаев, "Жырлайды жүрек")

4.-мыс, -ақ, -ау, -ай демеулік шылауларынан бұрын дефис қойылады:  

Қатыны келгенде, тілге келмей, қолын ұсынуға ғана шамасы келіпті- мыс. (Т.Әлімқұлов, "Көкпар")