Ұлы Жібек жолында тарихи қалалардың қатарына Испиджаб, яғни, Сайрам да жатады. Сайрам ұзақ жылдар бойы Жібек жолы бойындағы саяси жағынан да, экономикалық жағынан да, мәдени жағынан да еңсесі биік қалалардың бірі болып қалған. Сол тұстағы аса ірі сауда орталығы Тараз болды. Елдер оны саудагерлер қаласы деп атаған. Тараздың жүрегі – мешіттері, керуен сарайлары болса, базардың айналасында түрлі шеберханалар, наубайханалар орналасқан. Ертеде Тараз қаласындағы сауда базарын көргендер «Тараз базары – әлем айнасы» дейтін. Себебі, бұл жақта кез келген дүниені айырбастауға, сату мен сатып алуға болатын.
2002 жылы Тараз өзінің 2000 жылдығын атап өтті. Орта ғасырларда Тараз Ұлы Жібек Жолының бойында орналасқан қалалардың бірі болған. Ескерткіштердің түгелдей жойылғанына қарамастан көп жылғы археологиялық жұмыстардың нәтижесінде көне және орта ғасырдағы Тараз өмірінің әр түрлі кезеңдерін сипаттайтын елеулі материалдар жинақталған.
Түркістан қаласының іргетасы V-VІ ғасырларда қаланған. Есім ханнан бастау алып, XІV-ХVIIІ ғасырларда Қазақ хандығының астанасы болған. Қаланың іргетасы біздің заманымыздың 1-мыңжылдығында қаланған. Археологтар қаланың тарихы тереңде жатқанын дәлелдеп отыр. Түркістан қаласының айналасынан табылған тас дәуірі ескерткіштері (Шоқтас, Қошқорған) бұл өңірде әуелгі адам кем дегенде 550 мың жыл бұрын мекен еткенін көрсетеді.

1. Мәтінге қандай тақырып қоюға болады? [1]

2. Мәтіндегі негізгі ойды табыңыз? (өз сөзіңізбен)
[1]

3. «Тараз базары – әлем айнасы» деп не үшін аталған? (өз сөзіңізбен)
[1]

4. Мәтіннен берілген сөздің синонимін табыңыз.

Ежелгі - [1]
СОР ЗА 2 четверть

Түрксіб темір жолының салынуы хх ғасырдың 20-30 жылдарындағы ең ірі құрылыстардың бірі болды. хх ғасырдың 30 жылдары қазақстан ғылымының және ң өте қарқынды ған уақыты деп айтсақ болады. сондықтан орасан зор аумақты алып жатқан және қатынас жолдар торабы нашар ған қазақстан үшін көлік қатынастарын мәселесі айрықша маңызды еді. республиканың түсті металлургия, көмір және мұнай өнеркәсібі салаларын құру мәселесі (қарағанды көмір алабының, қаштағы мыс қорыту зауытының, шымкенттегі қорғасын зауытының, риддердегі мырыш зауытының және басқа да ірі кәсіпорындар құрылысы мен оларды , мұнайлы батыс аудандарды игеру) көлік қатынастарына айтарлықтай тәуелді болды. егер көлік қатынасы кеңес одағында шешуші мәнге ие болып отырған болса, онда негізінен алғанда аралық көлік жолы ретіндегі ташкент теміржолынан өзге, түрксібке дейін ештеңе болмаған қазақстан жағдайында, теміржол құрылысының маңызы айрықша зор болмақ, өйткені ол одақтың орталық аудандарын қазақстанның жаңа, мүлде аяқ баспаған, тұмса, бірақ сонымен бірге бай аудандарымен байланыстырды. түркістан-сібір теміржолы тек қазақстанда ғана емес, бүкіл кеңестер одағы аумағындағы аса ірі құрылыс санатына енді. бк(б)п ok 1926 жылы 25 қарашада қабылданған қаулысында «сібір мен орта азияны және днепрдегі электр стансасын жалғастыратын жетісу теміржолының құрылысы бүкілодақтық мәні бар барлық жұмыстардың ішіндегі кезек күттірмейтініне жатқызылды. түрксіб орта азияның мақта өсіретін аудандарын сібір мен жетісудың арзан астығымен, сібірдің ағашымен, сондай-ақ ірі қарамен жабдықтауды қамтамасыз етуі тиіс болды, ал бұл өз кезегінде мақта егілетін жер аумағын шұғыл кеңейтуге, мақта өнімінің өзіндік құнын арзандатуға, шет елдерден әкелінетін мақта мөлшерін қысқартуға, сол арқылы кеңес одағының сыртқы саудасының белсенділігін күшейтуге мүмкіндік туғызды. жаңа жол бұған дейін орта азияға ркфср-дін еуропалық бөлігінен тасып әкелінген астық пен ағаш материалдарды экспортқа және басқа қажеттіктерге пайдалануға мүмкіндік берді; түрксіб сібірдін ауыл шаруашылық өнімдерін (астық, ағаш және басқалар) орта азия базарына шығаруға, сондай-ақ қазақстаннан сібірге азық-түлік тасымалдауға, сол арқылы сібірдің қ жақсартуға жол ашты. теміржол қазақстан мен қырғызстанның негізгі қ аудандары арқылы өте отырып, мұндағы ауыл шаруашылығы қуатты факторына айналды, әсіресе өнеркәсіпке қажетті шикізат бере алатын мал шаруашылығын және тау-кен ісін ілгері бастырды. теміржол іле, ертіс және басқа өзендер арқылы кемемен жүзуді жақсартты. түрксіб, батыс қытай мен батыс моңғолияның шекарасына өте жақын жерден өтетіндіктен, ксро мен бұл елдердің тауар алмасуын айтарлықтай жақсарта алатын еді