Найман мемлекеті туралы эссе​

Объяснение:

Чем вам

Найман мемлекеті.

Найман мемлекеті Найман ұлысы, Найман хандығы, 11 – 13 ғасырларда Қазақстанның шығысында өмір сүрген. Негізгі аумағы Ертістен Орхонға дейінгі Алтай мен Хинган таулы өлкесін қамтыды.

Батысында Ертіс өзеніІ бойындағы қаңлылар, солтүстігінде қырғыздар, шығысында Орхон, Селенга бойын алып жатқан керей, меркіттермен және оңт-нде Ұйғыр, Ся жұртымен іргелес тұрды. Жазба деректер бойынша алғашқы билеушілері 1143 жылдан бастап белгілі. Найман мемлекеті 12 ғасырдың аяғында билік еткен Инаныш Білге Бұқа хан тұсында нығайды. Ұлы Жібек жолында орналасқан. Найман мемлекетінің [2] көрші елдермен саяси, сауда байланыстары жақсарды. Рашид әд-Дин “Наймандардың хандары қадірлі, қуатты, олардың халқының саны көп, әскері де қуатты болды” деп жазды. Найман мемлекетінің хандары мұрагерлік жолмен сайланды. Белгілі тайпа билеушілері, батыр, қолбасшылары хан кеңесінің құрамына кірді. Хан ұлыс жасағының бас қолбасшысы болды. Ұлыста іс қағаздары жүргізіліп, хан жарлықтары хатқа түсіріліп, оған ханның төрт бұрышты алтын мөрі (таңба) басылған. 12 ғасырдың аяғынан бастап Найман мемлекетінің хандары “Бұйрық”, “Күшлік” деп аталды. Инаныш Білге өлген соң, оның екі ұлы Таян хан мен Бұйрық хан таққа таласып, Найман мемлекетін екіге бөлді. Екі иелікке бөлінген ұлыстың әрқайсысы өз алдына дербес әрекет етіп, өзара қырқысты. Бұл ішкі саяси дағдарыс Шыңғыс хан әскери күшінің артуымен тұстас келді. Шыңғыс хан және керейлер ханы Тоғрыл (Уаң хан) бастаған қол 1199 жылы Бұйрық ханның, 1204 жылы Таян ханның ұлысын басып алды. Олардың Жамұқа бастаған тайпалар одағының күшімен бірігіп, моңғолдарға қарсы тұрмақ болған әрекеттері нәтижесіз аяқталды. Жетісу жеріне келіп, Найман мемлекетін саяси-әлеум. жағынан қайта күшейтуге тырысқан Таян ханның ұлы Күшлік ханды Шыңғыс ханның Жебе бастаған қолы өлтірді.

Мәңгілік ел туралы толғанғанда екпіндеп соққан желге де, нөсерлеп жауған жауынға да төтеп бере алатын алып бәйтерек елестейді.алып та  мәңгі мұқалмайтын бә айналу үшін оның тамыры мығым да  мықты болуы керек емес пе? !   дәл сол сияқты мәңгілік ел болу үшін ол елдің тарихы да мықты болуы керек екен.иә, еліміздің тарихына үңілер болсақ,ң  азаттық жолындағы сансыз күрестері мен  құрбандықтары,талай тар жол, тайғақ кешулерімен жеткен тәуелсіздіктің бағасын ұғынабілуіміз керек.тәуелсіздікпен бірге халқымыз мәңгілік мұраттарына қол жеткізді.тәуелсіздікке қол жеткізгеннен гөрі, оны ұстап тұру әлдеқайда қиын.өзара алауыздық пен жан-жаққа тартқан берекесіздік талай елдің тарихын құрдымға жіберді.тіршілік тезіне төтеп бере алмай, жер бетінен ұлт ретінде жойылып кеткен елдер қаншама? !   біз өзгенің қателігінен, өткеннің тағылымынан сабақ ала білуге тиіспіз.  ол сабақтың түйіні біреу ғана  -«мәңгілік ел»  болу.  «мәңгілік ел» болудың кілті  -  өз қолымызда.ол үшін өзімізді үнемі қамшылап  алға ұмтылуымыз керек.  иә, мәңгілік елдің ұрпақтары біздің, ұстаздардың, алдында. сондықтан да ұрпақ бойына еліміздің тарихы мен елдігін ұғындырып қана қоймай,  елін сүйетін елжанды,  білімді  ұрпақ  етіп тәрбиелеубіздің басты парызымыз болмақ. еліміздің аспаны ашық жастарымыздын болашағы жарқын болғай!