Кызыл кітап туралы эссе 100 соз​

Қызыл кітап-халықаралық табиғат қорғау одағының “Қызыл кітабы” — халықаралық дәрежедегі құжат. сапсан. Қызыл кітапқа сирек кездесетін, жылдан жылға азайып не жойылып бара жатқан, сондықтан да айрықша қорғауды қажет ететін жануарлар мен өсімдіктердің түрлері тіркеледі. Жануарларды халықаралық дәрежеде қорғау мәселесі 20 ғасырдың бас кезінде қолға алынды. 1902 ж. Париж қаласында алғаш рет Құстарды қорғаудың халықаралық конвенциясына қол қойылды. 1948 ж. ЮНЕСКО-ның жанынан Халықаралық табиғат қорғау одағы ұйымдастырылды. Халықаралық табиғат қорғау одағының Қызыл кітапбы 1966 ж. тұңғыш рет 2 том болып шықты. Оның 1-томында сүтқоректілердің 211 түрі, 2-томына құстардың 312 түрі туралы деректер берілді. Бұл кітап күнтізбе парақтары тәрізді арнайы жасалды, түрлер 4 категорияға топтастырылды. 1966 — 71 ж. Қызыл кітапқа тіркелетін түрлер туралы мәліметтер қайта толықтырылып, 2-басылымы, 1972 ж. 3-басылымы жарияланды. 1978 — 80 ж. 4-басылымы 5 том болып жарық көрді. Оның 1-томы сүтқоректілерге арналып, оған сүтқоректілердің 226 түрі мен 79 түр тармағы, 2-томында құстардың 181 түрі мен 77 түр тармағы, 3-томында қосмекенділердің 41 және бауырымен жорғалаушылардың 105 түрі, 4-том балықтарға арналып, балықтардың 194 түрі, ал 5-томы жоғары сатыдағы өсімдіктердің түрлеріне арналып, 25000 түрі тіркелді. 1980 жылдары бұрынғы томдар негізінде “Қызыл кітап” қайта шыға бастады. 1983 ж. шыққан Қызыл кітапта омыртқасыз жануарлартуралы мол мәлімет берілген. Жойылу қаупі төнген түрлерді сақтап қалу үшін оларды зоологиялық парктерде қолдан өсіріп, көбейту шаралары қолға алынған. Соның нәтижесінде соңғы Қызыл кітапқа тіркелген сүтқоректілердің 97, құстардың 39, қосмекенділер мен бауырымен жорғалаушылардың 37 түрі дүниежүзілік зоологиялық парктерде қолдан көбейтілген. Халықаралық табиғат қорғау одағының Қызыл кітабын шығаруға Құстарды қорғау жөніндегі халықаралық кеңес, Су құстарын зерттейтін халықаралық бюро, Жануарларды қорғау жөніндегі бүкіләлемдік федерация, т.б. ұйымдар қатысады. Қызыл кітап табиғат қорғаудың негізгі іргетасы, экологиялық білім мен тәрбие берудің қайнар көзі болып саналады. Қазақстанның Қызыл кітабы Қазақстанның Қызыл кітабында сирек және жойылып бара жатқан түрлердің тізіміне енгізілген жабайы омыртқалылардың 87 түрінің және алтай таулары. өсімдіктердің 303 түрінің қазіргі таралуы, санының жай- күйі, биологиясы туралы мәліметтер келтірілген. Қызыл кітапқа ресми енгізілген өсімдіктердің 16 түрі Батыс Алтай мемлекеттік табиғи қорығының аумағында тіркелген. Алайда Алтай ботаника бағының ғылыми қызметкері б.ғ.к. Ю.А. Котуховтың жұмысының нәтижесінде сирек, осалдау және жойылып бара жатқан түр мәртебесіндегі тағы да 50 түр анықталды. Адамдар мыңдаған жылдар бойы өсімдіктер мен жануарлар дүниесін пайдаланып келді және де өзінің жан- жақты тіршілігінде жануарлар мен өсімдіктердің пайдалы қорын қолданып ғана қойған жоқ, сонымен бірге табиғатты өзгерту арқылы көптеген түрлердің өмір сүру жағдайларына әсер етті. Табиғатқа антропогенді ықпал етудің әсерінен жер бетінде өсімдіктер мен жануарлардың кейбір түрлерінің жойылу процесі басталды. Ғылыми- техникалық прогресс адамдардың қолына табиғат әлеміне әсер ететін күшті құралдар берді. Бұл құралдар қаншалықты пайдалы болса, соншалықты зиянды. Адамдар көбінесе кейде түсінбей, кейде салақтықтан табиғатты қалпына келтіру үшін ұзақ уақыт қажет болатынын ойламастан, оған қалай болса солай қарайды. Сыңсыған орманның орнындағы жанған түбірлер, су шайып өткен тау беткейлеріндегі жыртылған жерлер, ағаш ағызу кезінде ластанған өзендер. Осының бәрі сирек кездесетін көптеген бағалы аңдар мен өсімдіктердің құруына әкеп соғады. Табиғатта пайда болған әрбір түр өзінші бірегей және ешқашан қайталанбайды, сондықтан да оның жойылуы - орны қайта толмайтын нәрсе. Және де бұл жоғалту қауымдастықтың бүтінділігі мен табиғаттағы жалпы тепе- теңдіктің бұзылуына әкеп соғады. Сондықтан да қазіргі кезде табиғатты қорғау мәселесі дүниежүзілік мәселеге айналып отыр. Бұл мәселе бүкіл әлемде маңызды мемлекеттік мәселе ретінде қаралады.

Объяснение: 100 созден коп

Құрбан айт құрбан айт  ең қасиетті мерекесі. ол «ораза айттан»  кейін 70 күннен соң басталып, 3 күнге созылады. бұл күндер ұлы  меккегеқажылықпен  аяқталады. айт күндері аллаһқа арнап құрбандық шалады, мал сояды (жылқыдан басқа). бұл мұсылмандардың негізгі міндеттерінің бірі.[1] әрбір мұсылман аллах разылығы үшін мүмкіндігі болса  құрбан шалады, мал сояды (жылқы малынан басқасын).  аллаһныңбұйыруы бойынша бірінші құрбандықибрагим пайғамбардың  сүйікті –  исмаил  болуы керек болды. не әкесі, не қарсы болған жоқ. аллаһ әкесі мен ң өзіне берілгендігіне көз жеткізіп, оларды құрбандыққа шалған  жұмақтан  аспан түстес көк қошқарды түсіріп, оларға мейірім түсірді. содан бері дәстүр жалғасын табуда. оны орындау – әрбір мұсылманның міндеті. құрбандыққа қой, ешкі, сиыр және түйе малын шалады. басқа жануарлар қолданылмайды. ауру, соқыр мал құрбандыққа шалынбайды. мұсылмандар үшін құрбан айттың бірінші күні маңызды болып саналады. бұл күні  мешіттерде  айт намазы оқылады. айттың осы бірінші күнінде бір-бірін құттықтап, бір-бірінің үйінен дастарқаннан дәм татады, бұл күні әр мұсылманның үйінде дастарқан жайылады. құрбан айтта бауырсақ, шелпек пісіру, дастарқан мәзірін дайындау үшін жұмыстан сұрану керек еді. құрбан айт күні ертерек тұрып, ғұсыл алып, таза киім киіп, хош иісті әтір сеуіп, көшеде жолыққан ға ашық жүзбен қарау, құрбандық етімен  ауыз ашу  үшін  намазданалдын ештеңе жемей, намазға бара жатқанда тәкбір айту – хазіретімұхаммед  (с.ғ.с.) пайғамбарымыздың сүннеті.  аллаһ тағала  әмірі мен пайғамбарлар сүннетін орындау жаратушы иеміздің ризашылығына жақындатып, ақиретте сый-сияпатына кенелтеді. сондықтан да айтқа ниеттеніп, дайындалушы немесе ынта-ықыласымен құрбандық шалушының тәңірі мейіріміне бөленіп, о дүниеде жүзі жарық, мол сауапқа ие болары сөзсіз. қажылыққа барған тәуап етушілер мен оған себепті жағдаймен бара алмағандарға айт күндері ортақ ғибадат –  құрбандық шалу. бұл – айтулы мерекенің ең маңызды амалы. құрбандық деп құрбан айт күндерінде ғибадат ниетімен шалынатын малды айтады. сондықтан бұл құрбандық шалу мерекесі, яғни құрбан айт деп аталады. қасиетті  құран  кәрім жәнеислам  тарихы бойынша бұл мереке мен оның шежіресі сонау ң атасы (ғ.с.) ата және дәстүрлі діндердің түп атасы ибраһим (ғ.с.) мен оның ұлы исмайыл (ғ.с.) пайғамбарлармен тығыз байланысты. құрбан айт күндері шариғат бойынша нисап мөлшеріндегі, яғни 85 грамм алтынға тең ақшасы бар, бас бостандықтағы, ақыл-есі бүтін, жолсапарда емес мұсылманға кем-кетіксіз бір жастағы қойды немесе ешкіні немесе бір жеті ға дейін ниеттерін біріктіріп, екі жастағы сиыр немесе бес жастағы түйені құрбандыққа шалу уәжіп. құрбандықтың уәжіпті қасиетті құранда: «раббың үшін (айт намазын) оқы, құрбандық шал», – деп бұйырылған. ал әз пайғамбарымыз (с.ғ.с.): «кімде-кім мүмкіндігі бола тұра құрбандық шалмаса, біздің намаз оқитын жерімізге жақ! » ораза айт ораза айт  —  ораза  ұсталатын  рамазанайынан кейінгі  шәууәл айыныңбірінші күні,  мұсылмандардыңмаңызды діни мейрамы. исламдағы екі  айт  мейрамының бірі. бұл күні мұсылмандар мешітте жиналып жамағатпен  айт намазын  оқиды. ораза ұстауға тыйым салынған күн ораза айт туралы аз вот тока мынау