8 сыныптарға арналған қазақ тілі мен әдебиеті пәні бойынша олимиада ІІ кезең
1. Берілген мақал-мәтелдердің мағыналарын ашыңыз. (Әр мақал бойынша 7-8 сөйлем жазыңыз)
• Батылдық — бақыттың жартысы.
• Ауа-райынашарболмайды, нашаркиiмболады.
• Шыдамдылық — өмiр бойына берiлетiн қазына.

2. Берілген тақырыптардың біреуін таңдап, эссе жазыңыз. (100-150 сөз)
Тақырыптар :
а/ Тіл -ел байлығы
ә/ Абай –ұлы тұлға

Батылдық—ол кез-келгенадамның бойында бар қасиет пен мінез деп түсінемін.Біз әркезде өзімізге сенімді болумызда осы батылдыққа байланысты.Егер біз сенімділікті арттырсақ батылдықта арта түседі.Мен өзімді батыл деп айта аламын.Себебі мен өз пікірім мен ойымды сенімді жеткіземін.Басқаларда солай жасаса өзгелер батыл деп атайды.Осы себепті Батылдық—бақыттың жартысы деп айтқан.Ауа-райын нашар деп айта алмауымыздың бірнеше себебі бар.Біріншісі ол табиғи құбылыс.Екіншісі біз ауа-райын біле тұрып кез-келген уақытта дұрыс киім таңдай бермиміз.Міне осы сөздермен ақ ауа райының адам қолымен жасалмайтынын түсінеміз.Ауа-райын бұрын өлшейтін арнайы адамдар болмасада айға,құстар мен қоршаған ортаға қарап білген.Қазір дамыған заманда біз оны кез-келген ортада еркін біле аламыз.Шыдамды болу батыл болу секілді оңай.Бірақ оны көбі түсіне бермейді.Шыдамдылық адамға белгілі уақытта берілмейді.Оны біз өзіміз дағдылап,бойымызға сіңіруіміз керек.Мысалы қарапайым бағдаршамның қызық түстен жасыл түске айналғанша күте алуда шыдамдылыққа жатады деп ойлаймын.Осыны барлығы ұғынғаны дұрыс.Себебі шыдамдылық болса басқа мінездер өзі қалып тасады.

Объяснение:

2 тапсырма

Абай туралы шығарма эссе

Абай Құнанбайұлы (1845 — 1904) жылы бүгінгі Шығыс Қазақстан облысының Шыңғыс тауы баурайында дүниеге туылған. Абай қазақтың әдебиетінде қайталанбас ұлы ойшы, философ, ақын. Абай өз балалық кезін әжесі мен анасының жанында өткізген. Абай санасына қатысты бар шуақты қасиеттер мен ақындыққа деген ұмтылыс сезімі әжесі мен анасының әсерінен сіңген.Абай ауылдық молдадан білім алып, сауат ашып, кейіннен Семейге сауатты дамыту мақсатпен аттанады. Абай ақын медресе оқуында жүрген уақытында Шығыс поэзиясына қызықтанып, Шығыстың ақындары секілді өлеңдер жазуға талпынады. Сексенінші жылдар орталығында Абай ақындық жолына бағыт бұрады. Абай өлең және шығармаларын үзіліссіз жазуға тырысты. Дегенімен, сонау кездердегі халықтың ішіндегі тартыстар ақындық өнермен айналысуды қиындатаны. Абай ақындыққа бағыт бұрғанда өлеңдерін білім, өнер және мәдениетке бағыттады. Абай 1885 жылда «жасымда ғылым бар деп ескермедім» - деп атаған тұңғыш шығармасын жазды. Осы өлеңі тұңғыш Абайдың шығармасы болып, Абайдың ақындық жолдағы ізденісін танытты.

Абайдың қарасөздеріне келсек:Әлемде еш зат өзі таңдаған мұратқа жеткілікті қайрат пен жігер жасамай жету қиын. Ғылым және білімді оқыу, өзінше іздену — қайрат борлысы. Кейбіреулер ғылым және білімді ақыл — қайратсыз үйрену қиын. Абайдың шығармалары осындай мағыналарға толы болған.

Абайдың қайратты қарасөздері оның сөзге деген өнерінің көркемдік күшін, даналығын көрсеткен прозалық шығармалар болып табылады. Абайдың қарасөздерінің жалпылық саны 45 бөлектен тқрады. Олар тақырып нысанынан бірғана бағытта жазылмады, олар әр алуан болды. Абайдың 6 - 7 қарасөздері қысқалау болса, кейбіреулері тақырып және мағынасы жағынан ауқымды болды. Абай өз қарасөздерінде туындының көркіне ғана емес, сонымен бірге оның ауқұмдығы мен мағынасына назар аударған. 1918 жылы Семейде жарық көрген «Абай» журналында Абайдың бірнеше қарасөздері жарық көрді.

Қай жерге барды?Ауылда немен айналысты?атасы қандай адам?