Түркологиялық әдебиеттерде көне түркі жазулары жөнінде ең алғаш хабар берген кісі – Амстердам қаласының бургомистрі Н.Видзен.Бұдан кейінгі мағлұмат С.Ремезовтің 1697 жылғы «Сібір қалаларының ,жерлерінің , шөл далалары мен асуы қиын таулы өлкелерінің чертежі» атты еңбегінде беріледі. Енисей аңғарларынан табылған құпия жазулар жөніндегі мағлұматтар швед елінің тұтқын офицері И.Старленбергтің еңбектерінде де кездеседі. Оның ескерткіштері туралы еңбегі 1730 жылы Стокгольм қаласында неміс тілінде жарияланды.
1818 жылы Абель Ремюза ,1824 жылы Роммиль ,О.Клаппорт , М.А. Кастрен т.б шетел ғалымдары да Сібір жерінен табылып жатқан құпия жазулар туралы мақалалар жазды .
Белгісіз жазуларды оқып,талдау Дания ғалымы В.Томсеннің үлесіне тиді. Ол,Ең алдымен, ескерткіштердегі кейбір таңбалардың басқа екінші бір таңбалармен қатар келетін және келмейтін ерекшеліктеріне назар аударды.Бұдан ол көне түркі жазуындағы дауысты дыбыстардың қолданылуына байланысты жуан және жіңішке айтылатын екі жүйе ,38 негізгі таңба бар екендігін анықтады.В.Томсен оңнан солға қарай оқу керек деген көрегендік қорытындыға келді.Сөйтіп , данышпан ғалым 1893 жылы 15 желтоқсан күні Дания королінің ғылыми қоғамы мәжілісінде жасаған 15 беттік баяндамасында сол күнге дейін белгісіз , құпия болып келген жазулардың кілтін тауып ,оның түркі халықтарының төл жазуы екендігін дүнеие жүзі алдында дәлелдеп берді.
Мәтіннің көнелігін танытатын сөздерді тауып,жазыңыз.
293
346
Ответы на вопрос:
Реши свою проблему, спроси otvet5GPT
-
Быстро
Мгновенный ответ на твой вопрос -
Точно
Бот обладает знаниями во всех сферах -
Бесплатно
Задай вопрос и получи ответ бесплатно
Популярно: Қазақ тiлi
-
elena11110428.02.2020 10:32
-
ivanochka02kasik07.05.2021 21:06
-
999Roman99999999122.09.2022 18:13
-
228581125.01.2023 04:21
-
дариямир1220.06.2022 20:16
-
mrvlad1204.06.2021 21:13
-
nastya29120406101210.09.2022 12:36
-
Stoianova198814.06.2023 12:19
-
Zhuldyzovazarina12.01.2022 02:36
-
cirnololi11.01.2021 18:26
Есть вопросы?
-
Как otvet5GPT работает?
otvet5GPT использует большую языковую модель вместе с базой данных GPT для обеспечения высококачественных образовательных результатов. otvet5GPT действует как доступный академический ресурс вне класса. -
Сколько это стоит?
Проект находиться на стадии тестирования и все услуги бесплатны. -
Могу ли я использовать otvet5GPT в школе?
Конечно! Нейросеть может помочь вам делать конспекты лекций, придумывать идеи в классе и многое другое! -
В чем отличия от ChatGPT?
otvet5GPT черпает академические источники из собственной базы данных и предназначен специально для студентов. otvet5GPT также адаптируется к вашему стилю письма, предоставляя ряд образовательных инструментов, предназначенных для улучшения обучения.