Ұлдарға талап , қыздарға талап ?​

Талапқа сай ұлттық түсінік: Жеті атасын білмеген жетесіз. Жеті атасын білген жігіт жеті жұрттың қамын ойлайды. Жеті атаға толыстық, жеке ел болыстық.

2. Қыз бен жігіт арасындағы жас үйлесімі болуы

Отау тігер жас – жігеттерде 19 бен 25, ал қыздарға 16 мен 19. Жиырмаға жеткен қыз кәрі болар, өңі кетіп, шырайы сары болар. (Шал ақын)

3. Қыздың ақылдылығы

Әйел алсаң, қарап ал ақылдысын, Ол сенің ақыреттік жақын кісің. (Шал ақын) Жасаулы деп, малды деп байдан алма, Кедей қызы арзан деп құмарланба. Ары бар, ақылы бар, ұяты бар, Ата-ананың қызынан қапы қалма (Абай)

4. Қыздың тектілігі

Тегіне қарап қызын ал. Соғуына қарап қау ас. Көріп алған көріктіден, Көрмей алған текті артық. Аяғын көріп асын іш, Шешесін көріп қызын ал.

5. Қыздың сымбаты мен көркі

Әркімдікі өзіне, ай көрінер көзіне. Сұлу сұлу емес, сүйген сұлу, Махаббаттың отына күйген сұлу. Ақылына көркі сай.

6. Қыздың іскерлігі

Өнерсіз қыздан без. Өнегесіз ұлдан без.

Ер жігітке қойылатын талаптар

Халықтық талап:

1. Кескін келбеті

Талапқа сай түсінік: «Еңсегей бойлы, терең ойлы, өткір көзді, қара қасты, кең маңдайлы, қыр мұрынды, қияқ мұртты, кең иықты, шешен тілді, жау жүректі т.с.с»

2. Қадір – қасиеті.

«Қырандай алғыр, сұңқардай ер, арыстандай айбатты, жолбарыстай қайратты, қасқырдай өжет, нардай төзімді т.с.с»

3. Қабілет икемі.

Ел басқаратын, дау шешетін, жомарттық жасайтын.

4. Зерде-зейіні

Тылсым сырды ұға алмайтын.

5. Өнер-өрісі

Өмірден әперер сыбағасын

6. Тапқырлық-ерлігі

Дұшпанға найза сұға алатын

7. Қайрат - қаруы

Аяқтан шалғанды жыға алатын

9. Жігер - күші

Қиындықта сыналатын.

9. Білімі

Биікке бастап шыға алатын

10. Адалдығы

Туған елі мен дос – жарандарына адал болатын

11. Әділеттігі

Қара қылды жаратын

12. Шыншылдығы

Қаймықпастан, турасын айтатын.

Эссе

Абай жолы

Абай жолы — М. Әуезовтің әлемге әйгілі роман - эпопеясы. “А. ж.” — қазақтың көркем прозасын классик. стиль деңгейіне көтеріп, әлем әдебиетіне биік эстетик. талғам, көркемдік қуат әкелген үздік туынды. Әуезов өзінің роман - эпопеясында қазақ халқын, оның ұлттық дәстүрін барлық қырынан энцик. деңгейде жан - жақты ашып көрсеткен. Қазақтың дана ұлы Абай образын, мәңгілік тұлғасын сөз өнерінде өзгеше даралықпен сомдаған.

Әуезовтің “А. ж.” роман - эпопеясы әлемдік деңгейде: “ХХ ғасырдағы ең үздік шығармалардың бірі” (Луи Арагон), “Бұл тамаша эпопея бізге тұтас бір әлемді сыйға тартты, табиғаттың, тұрмыстың небір ғажайып картиналарымен, адам құштарлықтарын сипаттауымен бізді іңкәр етті (Н. Тихонов). “Шынында, бұл қазақтар — неткен ғажайып халық! Осы кереметтік “Абай” романында қандай тамаша суреттелген!” (Б. Матип) деген жоғары баға алды. Сондай - ақ, бұл роман - эпопея қазақ халқын, қала берді бүкіл түркі әлемін дүние жүзіне танытқан ұлы шығарма ретінде де танылды. Ш. Айтматовтың “Өз басым өзге елге сапарға шығып, өзге жұрттың табалдырығын аттай қалсам, әрқашан қасиет тұтып, өзіммен бірге қастерлеп ала жүретін екі түрлі асылым бар: бірі — “Манас”, бірі — Мұхтар Әуезов” — деуі осыны айғақтайды.

“А. ж.” роман - эпопеясы жазушының ұзақ жылғы ғыл. ізденістері мен көркемдік танымының жемісі. 30 - жылдарда Абай мұрасына әр қилы баға беріліп, қым - қиғаш пікірлер айтысы туғанына қарамастан Әуезов Абайдың өмірі мен ақындық жолына байланысты зерттеулерін тоқтатқан жоқ. Л. Соболевпен бірігіп жазған “Абай” трагедиясын 1939 ж. Мәскеуде бастырды, кейін ұлы ақынның өмірін бейнелейтін опера либреттосын, киносценарий жазды.

“Абай” трагедиясында оның жанрлық ерекшелігіне байланысты ақын өмірінің соңғы кезеңі, яғни, хакім Абай бейнеленген. Мұнда Абай халықтың қамқоршысы, халық мүддесін жақтайтын күрескер, өнер - білімді уағыздаған ағартушы ретінде көрінеді. Бұл трагедияға дейін - ақ Әуезов Абай жайында роман жазуға бел байлаған. 1937 ж. жазылған “Татьянаның қырдағы әні” атты үзінді болашақ романның тарауы ретінде жоспарланған болатын. “Татьянаның қырдағы әнін” оқушы - қауым жылы қабылдады. Көп ұзамай жазушы өз ойын жүзеге асыруға тікелей кірісті. Алғашқыда романға “Телғара” деген ат бермек болды. Автордың алғашқы мөлшерлеуінде роман үш кітаптан құралмақшы болатын. Алайда, жұмыс барысында оның шеңбері кеңейтіле түсті. Әуезов алғашқыда екі кітаптан тұратын “Абай”, онан кейін мұның жалғасы болып табылатын “Абай жолы” (бұл да екі кітаптан тұратын) романын жазды. 1 - кітабы 1942, 2 - сі 1947, 3 - сі 1952, 4 - томы 1956 ж. жарыққа шықты.

Объяснение:

вот