2-тапсырма. Берілген суретті қолданып көне түркі жазуының тарихи маңыздылығын анықтап, сұрақтарға жауап жазыңыз:
1.
Суреттен қандай әрекетті анықтадыңыз?
2.
Жазу қандай қажеттіліктен туындады деп ойлайсыз?
Көне түркі жазуы ескерткіштерінің құндылығы
3.
неде?
Н.Бакина, Н.Жанакова Оқулық,
лматы «Атамұра» 2017.]
Қорытынды ой

112

449

Посмотреть ответы 2

Ответы на вопрос:

IUcenhik

Қазақ тiлi

4,6(45 оценок)

Көне түркі жазуы алғашқы жазулардың бірі болған.

Объяснение:

Көне түркі жазуы

Басқа тілде оқу

Download PDF

Бақылау

Өңдеу

Көне түркі жазулары (басқаша Орхон-Енесей жазулары) — б.з. В ғ. — б.з. Хғғ аралығындағы түркі тайпаларының тасқа қашап жазған жазбалары.

Орхондағы Күлтегін ескерткіші - Орхон мұражайы, Хархорин, Моңғолия

Орхон-Енисей ескерткіштері алғаш Орхон өзеніні бойынан (Екінші түркі қағандығы кезі) табылды, кейін Енисей өзенінің жоғарғы ағысында (Қырғыз қағандығы). Кейде руник жазбасы дейді, алман руналарынынан жанасым тауып (кейбір нышандар кескіні дәл келіп тұр, дауысты мағынасы да жақын). Азиялық түркі руналары соғды жазуының негізінде ВЫЫЫ ғ. бұрын жасалған деп есептеледі. Оның әліпбиінде 40-қа жуық графема бар. Көне түркі руника жазуы ерекшелігі - онда негізгі велярлық және палаталдық дауыссыздарға арналған бірнеше жұп дербес әріптер бар. Көне түркі руника жазуы жұмбағын 1893 жылы В. Томсен шешкен. Орхон ескерткіштерінің тұңғыш тәржімаларын 1894 жылы В.В. Радлов жасаған.[1]

Жазу әдісі Өңдеу

Орхон-Енисей ескерткіштеріндеі Тәңір сөзінің жазылуы

«Алтын ғасыр» кезіндегі (ВЫЫЫ ғ. б.з.) әліппеге 38 таңба және сөзбөлу нышаны кіреді. Жазу бағыты дерелей, оңнан солға. Жіңішке мен жуан дыбыстылары жазуда айырылмайды, дыбыссыздардың бір бөлшегі артынан жіңішке не жуан дыбысты келгенін сыңар нышандармен белгіленген.

Сөз бөлу нышаны сөз арасына қойылады, сөйлем соңы белгіленбейді. Бас-кіші әріпке айырылмайды.[2]

Alinalime10

Қазақ тiлi

4,4(81 оценок)

ай неге жалаңаш қалды бірде ай өзіне көйлек тіктіріп алмақ болыпты. тігінші айдың бой тұрқын өлшеп алады да көйлекті пішіп, тігуге кіріседі. уәделескен шағында ай көйлегін алуға келсе, көйлегі әрі тар, әрі қысқа болып шығыпты. - иә, мен қателескен екем, - дейді тігінші. сөйтіп, көйлекті қайта пішіп, қайта тіге бастайды. уәделескен мерзім жақындап, ай көйлегін алуға тігіншіге тағы келеді. бұл жолы да көйлегі шақ келмей, қысқа болып қалыпты. иә, тағы да дұрыс өлшемеген екем ғой, - дейді. айдың толыса беретініне түсінбеген тігінші. сонымен қайта өлшеп, қайта пішіп, қайтадан тігуге кіріседі. ай тағы да көйлегін алуға келе жатады. тігінші киіз үйдің түтігінен асқанда келе жатқан топ-толық өзі тіккен көйлектен екі есе үлкен айды көреді. не істерін білмей, сасқалақтап тігінші басы ауған жаққа қаша жөнеледі. ай ары іздеп, бері іздеп тігіншіні таба алмай қалады. сол себепті, ай көйлексіз жалаңаш қалыпты.

Реши свою проблему, спроси otvet5GPT

Быстро
Мгновенный ответ на твой вопрос
Точно
Бот обладает знаниями во всех сферах
Бесплатно
Задай вопрос и получи ответ бесплатно

Задай свой вопрос

Популярно: Қазақ тiлi

Есть вопросы?

Как otvet5GPT работает?

otvet5GPT использует большую языковую модель вместе с базой данных GPT для обеспечения высококачественных образовательных результатов. otvet5GPT действует как доступный академический ресурс вне класса.
Сколько это стоит?

Проект находиться на стадии тестирования и все услуги бесплатны.
Могу ли я использовать otvet5GPT в школе?

Конечно! Нейросеть может помочь вам делать конспекты лекций, придумывать идеи в классе и многое другое!
В чем отличия от ChatGPT?

otvet5GPT черпает академические источники из собственной базы данных и предназначен специально для студентов. otvet5GPT также адаптируется к вашему стилю письма, предоставляя ряд образовательных инструментов, предназначенных для улучшения обучения.