AyanCoolgirlBaku

24.07.2022 20:51

Қазақ тiлi

Есть ответ 👍

Біреуі менімен тұстас болуы ке
денелі, арық, бір аяғын аңсай басып келед
(F. Mycipend
ЖАЗЫЛЫМ
-тапсырма.
Мәтіннен есімдіктерді теріп жазып,
сөйлем құра.
АЙТЫЛЫМ
-тапсырма.
Семантикалық картаны толтыр. Түсі
Есімдіктер
жіктеу
сілтеу
с

262

395

Посмотреть ответы 1

Ответы на вопрос:

pineapplenastya1

Қазақ тiлi

4,4(96 оценок)

ответ:Жалғаулар

Жалғау— сөз бен сөзді байланыстыратын, сөз аралығындағы қатынастардың көрсеткіші болып табылатын, сөзге грамматикалық мағына үстейтін қосымшалар. Жалғаудың төрт түрі бар: көптік, тәуелдік, септік, жіктік. Жалғаулар бірінен соң бірі жалғана береді. Мұндай жағдайда көбінесе алдымен көптік, онан соң тәуелдік, сөз соңында септік жалғаулары жалғанады, жіктік жалғауы да сөз соңында жалғанады: оқушы-лар-ымыз-ға, бала-мыз, келе-сіз.

Көптік жалғаулар: дар/дер л, м, н, ң, ж, з

тар/тер қатаң дауыссыздар + б, в, г, д

лар/лер дауыстылар + й, р, у

қағаздар, емтихандар, кiлемдер, жолдастар, мектептер, таулар, үйлер.

Септік жалғаулар арқылы есімдер сөйлемдегі етістіктермен де, шылау сөздермен де, есімдер өзді-өздері де жалғасып әр алуан қарым-қатынасқа түседі.

Атау септік: – еш жалғаусыз.

Ілік септік: - ның, - нің, - дың, - дің, - тың, - тің.

Барыс септік: ға,ге,қа,ке.

Табыс септік: - ны,- ні, - ды, - ді, - ты, - ті.

Жатыс септік: - да, - де, - та, - те.

Шығыс септік: - нан, - нен, - дан, - ден, - тан,- тен.

Көмектес септік: - мен, - бен, - пен.

Мысалы:

Кітап/мектеп

Кітаптың/мектептің

Кітапқа/мектепке

Кітапты/мектепті

Кітапта/мектепте

Кітаптан/мектептен

Кітаппен/мектеппен

Тәуелдік жалғау, әдетте, бір заттың басқа бір затқа тәуелді екенін білдіретін қосымша. Негізінде зат есімге тән қосымша бола тұрса да, зат есім қызметін атқаратын, демек, субстантивтенетін (заттанатын) сөздердің барлығына да жалғана береді

I жақ: -м, - ым, - ім.

II жақ: –ң, - ың, - ің.

II жақ: –ңыз, - ңіз, -ыңыз, - іңіз.

III жақ: -сы, - сі, -ы, -і.

Мысалы:

Жекеше:

Менің досым/дәптерім

Сенің досың/дәптерің

Сіздің досыңыз/дәптеріңіз

Оның досы/дәптері

Көпше:

Біздің досымыз/дәптеріміз

Сендердің достарың/дәптерлерің

Сіздердің достарыңыз/дәптерлеріңіз

Олардың достары/дәптерлері

Жіктік жалғау - баяндауышқа ғана тән жалғау. Жіктік жалғау тек қана синтаксистік қызмет атқарады.

Жіктеу категориясы - қазіргі қазақ тілінде тек етістікке ғана тән қасиет емес, баяндауыш болып қызмет атқара алатын өзге де сөз таптарына, соның ішінде есімдерге де тән қасиет.

Жекеше /// көпше

І жақ -мын, -мін, -бын, -бін, -пын, -пін /// І жақ - мыз, -міз, -быз, -біз, -пыз, -піз.

ІІ жақ -сың, -сің /// ІІ жақ -сыңдар, -сіңдер

ІІ жақ -сыз, -сіз /// ІІ жақ -сіздер, -сыздар

ІІІ жақ – ///ІІІ жақ-

Оқушымын /Оқушымыз

Оқушысың/ Оқушысыңдар

Оқушысыз /Оқушысыздар

Оқушы/ Оқушылар.

Объяснение:

Реши свою проблему, спроси otvet5GPT

Быстро
Мгновенный ответ на твой вопрос
Точно
Бот обладает знаниями во всех сферах
Бесплатно
Задай вопрос и получи ответ бесплатно

Задай свой вопрос

Популярно: Қазақ тiлi

Есть вопросы?

Как otvet5GPT работает?

otvet5GPT использует большую языковую модель вместе с базой данных GPT для обеспечения высококачественных образовательных результатов. otvet5GPT действует как доступный академический ресурс вне класса.
Сколько это стоит?

Проект находиться на стадии тестирования и все услуги бесплатны.
Могу ли я использовать otvet5GPT в школе?

Конечно! Нейросеть может помочь вам делать конспекты лекций, придумывать идеи в классе и многое другое!
В чем отличия от ChatGPT?

otvet5GPT черпает академические источники из собственной базы данных и предназначен специально для студентов. otvet5GPT также адаптируется к вашему стилю письма, предоставляя ряд образовательных инструментов, предназначенных для улучшения обучения.