Vandannc
25.09.2021 13:52
Қазақ тiлi
Есть ответ 👍

Суретке мұқият қара. Мектептің батыс жағында қандай нысандар бар жаз.
Мектептің шығыс жағында қандай нысандар бар жаз

296
393
Посмотреть ответы 1

Ответы на вопрос:

вввв31
4,4(54 оценок)

сырдария  —  орталық азиядағы  өзен. ол кейде  көне грек тіліндегі  ὁ ιαξάρτης  деген аты бойынша  яксарт  деп аталады. өзеннің грекше аты  көне парсы тіліндегі  yakhsha arta  («үлкен маржан») деген сөз тіркесінен бастау алады, бұл өзеннің суының түсінен пайда болған. ортағасырлық мұсылман өзен жұмақтағы төрт өзеннің бірінің атымен «сейхун» (سيحون) деп аталған.  әмудария  өзені болса «жейхун» деп аталған, бұл жұмақтағы төрт өзеннің тағы бірінің аты. қазақстанда жергілікті тұрғындар оны күнделікті тілде «дария» деп атайды.

парсы тілінен  келген сырдария атауы ежелден бері қолданылып келеді. батыс елдеріндегілер болса 20-шы ғасырға дейін бұл өзенді  яксарт  атауымен атап келді.  ескендір зұлқарнайынның  жаулап алған жерлерінің солтүстік шекарасы сырдария өзені арқылы өтті.  грек  тарихшыларының айтуы бойынша, ескендір б.з.д 329 жылы  александрия эсхата  («ең алыстағы александрия») деген қаланың негізін қалаған. ол қала қазір  худжанд  деп аталады.

өзен  қырғызстан  мен шығыс  өзбекстандағы  тянь-шань тауларындағы  екі өзеннің:   нарын  және  қарадария  өзендерінің қосылуынан бастау алады да, 2,212 км қашықтықта орналасқан  арал теңізіне  барып құяды. сырдария өзенінің алабы 800 000 шаршы километрді құрайды, бірақ су іс жүзенде соның тек 200 000-ынан ғана жиналады. оның біржылдық теңізге құюы — 28 км³ ғана, бұл әмударияның теңізге құятын суының жартысына тең.

сырдария өзенінің суы орталық азиядағы ең құнарлы мақта өсіретін аймақтарды суғаруға және оның бойындағы  қоқан,  худжант,  түркістан  және  қызылорда  қалаларын сумен қамтамасыз етуге қолданылады.

мәліметтер келген. сырдарияның шаш деп аталғандығын жазған. жергілікті халық шаш өзені десе әл-мустауфа 14 ғасырда моңғолдар оны гүлзариян деп атайтын еді дейді. арабтар сейхун деп атаған . ал түріктер сырдария немесе сырсу деп атаған. бартольдтің «орта азиядағы түріктердің тарихы» атты кітабының 53 бетінде сырдария өзені жайлы мәліметтер келген . абу әл-ғазида осылай атаған. ибн хауқал сейхун өзені түрік елдерінен шығып ағады деп айтқан. ибн хауқалдың айтуынша таудан аққан бұл өзен арал теңізіне барып құяды. араб саяхатшылары сейхун жейхун өзені секілді, онда кемемен жүзуге болады дейді. қыс мезгілдерінде ұзақ уақытқа өзеннің бетінде мұз қатады. осы себепті өзеннің үстінен жүре беретін .

сырдария мен  әмудария  сейхун, жейхун болмас бұрын жаксартекс және оксис деп аталған. арабтар сейхун, жейхун атауларын яһудилерден алуы мүмкін деген болжам айтылады. яһудилердің писон және гихон деген өзендер жайлы айтылады. сейхун мен жейхун осы сөздерге жақын болуы мүмкін, бірақ мағыналары белгісіз . моңғол шапқыншылығы заманында сейхун атауы қолданыста шығып, сырдария деп атала бастаған.

сырдарияның төменгі ағысындағы өңірдің геологиясын, геоморфологиясы мен бедерін, климатын, өсімдігін, топырағын,  жер  бетіндегі және жерасты  су  қорларын, арал теңізінің экология-қ жағдайын, теңіздің тартылу себептерін, шаруашылық салаларының (егіншілік, мал өсіру, қ өндірісі) , суармалы жердің мелиоративтік күйін, қоршаған орта нысандарының қ заттармен ластануын талдаған әдебиеттерге шолу жасалды.

Реши свою проблему, спроси otvet5GPT

  • Быстро
    Мгновенный ответ на твой вопрос
  • Точно
    Бот обладает знаниями во всех сферах
  • Бесплатно
    Задай вопрос и получи ответ бесплатно

Популярно: Қазақ тiлi

Caktus Image

Есть вопросы?

  • Как otvet5GPT работает?

    otvet5GPT использует большую языковую модель вместе с базой данных GPT для обеспечения высококачественных образовательных результатов. otvet5GPT действует как доступный академический ресурс вне класса.
  • Сколько это стоит?

    Проект находиться на стадии тестирования и все услуги бесплатны.
  • Могу ли я использовать otvet5GPT в школе?

    Конечно! Нейросеть может помочь вам делать конспекты лекций, придумывать идеи в классе и многое другое!
  • В чем отличия от ChatGPT?

    otvet5GPT черпает академические источники из собственной базы данных и предназначен специально для студентов. otvet5GPT также адаптируется к вашему стилю письма, предоставляя ряд образовательных инструментов, предназначенных для улучшения обучения.

Подпишись на наш телеграмм канал

GTP TOP NEWS