Болсын!»
1-тапсырма. Мәтінді оқып, мазмұнын баяндаңыз. Мәтінде көтерілген мәселені анықтаңыз, негізгі
деректерді белгілеңіз.

Қазақ - ежелден мал шаруашылығымен айналысқан халық. Мінсе - көлігі, ішсе - сусыны, жесе -
тамағы, кисе - киімі, тұтынса - бұйымы, байлық, мақтаны мен салтанаты да осы мал болған. Қасиетті төрт
түкке қатысты ұлтымыздың ұғымдары мен түсініктері бар. Мысалы, түйені өсу жолымен бота, тайлақ,
буыршын, інген, атан, бура деп атайды. Түйені қасиетіне қарай біртуған, мая, желмая, нар, аруана, қоспақ,
үлек деп беледі. Қазақ үшін ең құнды, қасиетті мал - жылқы. Оны жасына, түріне қарай құлын, жабағы
тай, құнан, байтал, дөнен, қулық, бесті, бие, ат, сәурік, айғыр деп ажыратады. Бұрынғы ел қорғаған
батырлар жылқы iшiндегi таңдаулыларын жорға, сужорға, жүйрік, тұлпар, қазанат, сәйгүлік, дүлдүл,
арғымақ деп сипаттап, ерекше дәріптеген. Ауыз әдебиеті туындыларында жылқыға тіл бітіріп, батырдың
жан серігі деп бағалаған. Халық ер-азаматтарға ат мінгізіп, шапан жапқан. Халық сиырды жасына қарай
құнажын, дөнежін, сиыр, бұзау, баспақ, торпақ, тана, тайынша, қашар, өгіз, бұқа деп атайды. Қой түріне
және жасына қарай қозы, марқа, тоқты, бағлан, тұсақ, азбан, ісек, қошқар, саулық деп бөледі. Ал ешкіні
лақ, туша, шыбыш, серке деп жіктейді.
Қазақ халқы төрт түліктің әрқайсын шақыруда арнайы шақыру одағайларын пайдаланған. Мәселен,
төрт түліктің төресі түйені көс-көс деп шақырса, желден жүйрік жылқыны құрау-құрау деп шақырады. Ал
сиырлы аухау-аухау немесе әукім-әукім деп шақырады. Қойды пұшайт-пушайт деп дыбыстау арқылы
шақырса, ешкіні шере- шөре деп шақырады.
Малын қадір-қасиетін тәжірибелі халқымыз «түйе - салтанат, жылқы – мақтан, сиыр - қанағат, қой
- казына» деп бағалаған. Ал қазіргі уақытта жастардың мал шаруашылығымен айналысуы үлкен мәселе...
(«Қазақтың салт-дәстүрлері мен әдет-ғұрыптары» кітабынан СЕГОДНЯ

116

170

Посмотреть ответы 2

Ответы на вопрос:

Wenros

Қазақ тiлi

4,5(9 оценок)

Мәтін қазақ халқының мал шарушылығымен ежелден айналысқаны. Малды мінсе көлік, жесе тамақ қылғаны жазылған. Қазақ халқының малды құрметтегенің айтады. Сонмен қатар оларды түрлеріне қарай бөлгендігі айтылады.

мәтінде көтерілген мәселе: Жастардың мал шаруашылығымен қызықпауы.

Объяснение:

IncolaRO

Қазақ тiлi

4,5(18 оценок)

«таза болса – табиғат, аман болар – » дегендей, табиғатпен арасындағы байланыс өте маңызды құбылыс . табиғаттың бір бөлшегі. шаршап- шалдыққан, жүйкесі ауырып, әлсіреген кезде таза ауада, табиғат аясында демалғанға не жетсін . әсіресе отбасымен, - шағамен табиғатқа шығып, суға түсіп серуендеудің денсаулығына пайдасы зор. қазақстанның табиғаты өте ғажап, тамаша! жалаңаш тауына шығып көрсеңіз, қандай керемет,әсем! биік – биік қарағайлар мен шыршаларға көз тоймайды. таудың баурайы толған қойбүлдірген. ал етегіндегі ағып жатқан жалаңаштың мұздай суы татиды, әрі шөліңді қандырады. – шаға шуылдап, жайқалған бүлдіргендерді теріп жеп, бір серігіп қалады екен. нағыз демалыс деген табиғат аясы ғой. мөлдір бұлақтың басында, қарағай мен шыршалардың арасында , таудың етегінде дәмді дастархан жайып демалып жатқанға не жетсін. жазғы демалыста табиғат бесігіне бөленіп, саяхат жасаған денсаулықтың басты кепілі. сондықтан да, табиғатымызды таза ұстап, денімізге саулық тілейік.

Реши свою проблему, спроси otvet5GPT

Быстро
Мгновенный ответ на твой вопрос
Точно
Бот обладает знаниями во всех сферах
Бесплатно
Задай вопрос и получи ответ бесплатно

Задай свой вопрос

Популярно: Қазақ тiлi

Есть вопросы?

Как otvet5GPT работает?

otvet5GPT использует большую языковую модель вместе с базой данных GPT для обеспечения высококачественных образовательных результатов. otvet5GPT действует как доступный академический ресурс вне класса.
Сколько это стоит?

Проект находиться на стадии тестирования и все услуги бесплатны.
Могу ли я использовать otvet5GPT в школе?

Конечно! Нейросеть может помочь вам делать конспекты лекций, придумывать идеи в классе и многое другое!
В чем отличия от ChatGPT?

otvet5GPT черпает академические источники из собственной базы данных и предназначен специально для студентов. otvet5GPT также адаптируется к вашему стилю письма, предоставляя ряд образовательных инструментов, предназначенных для улучшения обучения.