11тапсырма. «Бес сауса» тәсілі арқылы сурактарга жауап ала-
Бас бармак - басты мәселе. Бүгінгі сабаста ек кино наа
олды?
Балан үйрек - бірлесу. Мен топта жұпта калай жұмыс жаса-
-м? Кімге көмек бердім?
Ортан терек - Ойлану. Мен бүгін қандай білім мен тамсірибе алдым
Шылдыр шүмекс - Шынайылы. Сабақ маған ұнады ма? Нелістен
Кішкентай бөбек - көңіл күй ахуалы. Мен өзімді сабақта сала
зіндім?
Ответы на вопрос:
заттың түрін, түсін, сапасын, белгісін білдіретін сөз табын сын есім дейміз. мысалы: қызық (кітап), өнерлі жақсы (хабар), бойшаң
сын есім қандай? қай? деген сұрактарға жауап беріп, сөйлемде анықтауыш болады. мысалы: қызық кітап оқыдым.
сын есім етістіктің алдынан тіркесіп, пысықтауыш болады. мысалы: ол жақсы оқып, жақсы жүреді.
сын есім сөйлемнің баяндауышы да болады. мен үлкенмін, сен кішісің.
тұлғасына қарай сын есім негізгі және туынды болып бөлінеді.
негізгі сын есім: қызыл, кәрі, жұмыр, сары, күрең, нашар, сұр, үлкен.
туынды сын есім: ұялшақ, үлгілі, әсемпаз, өнерлі, күзгі, таулы.
туынды сын есім сын есім тудырушы жұрнақтар арқылы жасалады.
сапа сыны мен қатыстық сын
шырай арқылы түрлене алатын сын есімнің түрін сапа сын дейміз. мысалы: жақсырақ, көңілдірек, өте көңілді, жап-жасыл, сарылау, бозаң, үп-үлкен.
шырай арқылы түрлене алмайтын сын есімнің түрін қатыстық сын дейміз: қалталты, көйлексіз, күзгі, байпақшаң, қалалық (комитет).
дара және күрделі сын есімдер
сын есім заттың сындық сапасын бір сөз арқылы да, көп сөз арқылы да білдіреді. мысалы: үлкен, нашар, жасыл, тар, әдемі, кіші, қара күрең, үлкенді-кішілі, сары ала, қара тонды.
күрделі сын есімдер бір лексикалық мағынада, бір сөйлемнің мүшесі қызметінде қолданылады. мысалы: бөлмеге жуантықтау орта жасты, жирен шабдар әйел кірді (с.
күрделі сын есімдердің жасалуы мынадай:
1) негізгі сын есімдердің тіркесуі арқылы жасалады. мысалы: қара ала, ақ шабдар.
2) негізгі сын мен туынды сынның тіркесі арқылы жасалады. мысалы: көк көйлекті, қара қалпақты.
3) сын есімдердің қосарлануы арқылы жасалады. мысалы: үлкенді-кішілі, ақтылы-қаралы, үлкен-үлкен,жақсы-жақсы.
4) тұрақты тіркестер арқылы жасалады. мысалы: тонның ішкі бауындай.
сын есімнің заттануы (субстантивтенуі)
сын есім өзінін сындық мағынасын сақтап, оның үстіне заттық мағынаға да ие болып колданыла алады. м ы с а л ы: күштімен алыспа, үлкенді сыйла.
мұндай сын есімдерді заттанған сын есімдер дейміз. заттанған сын есімдер әдетте өзі қатысты заттың орнына жұмсалады. мысалы: үлкен сыйла — үлкенді сыйла.
сын есімнің шырайлары
заттың сындық сапасының басқа заттан артық-кемдігін білдіретін сын есім мағынасын шырай дейміз. қазақ тілінде 2 түрлі шырай бар: 1) салыстырмалы шырай, 2). күшейтпелі шырай.
Реши свою проблему, спроси otvet5GPT
-
Быстро
Мгновенный ответ на твой вопрос -
Точно
Бот обладает знаниями во всех сферах -
Бесплатно
Задай вопрос и получи ответ бесплатно
Популярно: Қазақ тiлi
-
morni22822.06.2023 14:47
-
maninigorek12.01.2021 16:36
-
askal129.06.2022 14:04
-
mokantatiana30.10.2020 16:08
-
lizadruzhinina108.06.2022 06:21
-
missisivun201711.08.2022 02:40
-
BLACK2IVAN15.06.2023 00:29
-
daviduk250922.04.2020 16:32
-
bratatatnigep014kz17.02.2022 16:52
-
danillirka28.05.2021 00:30
Есть вопросы?
-
Как otvet5GPT работает?
otvet5GPT использует большую языковую модель вместе с базой данных GPT для обеспечения высококачественных образовательных результатов. otvet5GPT действует как доступный академический ресурс вне класса. -
Сколько это стоит?
Проект находиться на стадии тестирования и все услуги бесплатны. -
Могу ли я использовать otvet5GPT в школе?
Конечно! Нейросеть может помочь вам делать конспекты лекций, придумывать идеи в классе и многое другое! -
В чем отличия от ChatGPT?
otvet5GPT черпает академические источники из собственной базы данных и предназначен специально для студентов. otvet5GPT также адаптируется к вашему стилю письма, предоставляя ряд образовательных инструментов, предназначенных для улучшения обучения.