Бакытсыз жамал деген романга композициялык талдау

Шығарманың композициялық құрылысы1.шығарманың басталуы: көктал қыстаған құрман атаның ауылы жайлауға қонып, көптен көріспеген ел мәре-сәре болып жатқанда ауылға екі келіп түседі. ертесіне ауылға крестьянский начальник келеді. бәрі соның келуін тамашалап отырғанда топ ішінде сәрсенбайдан біреу шолпан жеңешем «тақия тігіп беретін» тапты деп сүйінші сұрайды.2. шығарманың : ары қарай оқиғаны жалғастырмас бұрын сәрсенбайдың кім екеніне тоқталып өтеді. ол еш оқымаған, момын . бәйбішесі қалампыр көтермей бір күні қу бас деген сөз естіп, үйленуге бел буып, ағайындарын жинап, жарас молданың шолпан атты қызын алады. сәрсенбай 45-ке, шолпан 17-ге келгенде манағы топ ішінде сүйіншілеген жамал дүниеге келеді. бірінші көрген болған соң сәрсенбай үлкен той жасайды.3. шығарманың байланысы: жамал сағынып көрген ң алды болған соң бетінен қақпай, ұл тәрбие береді. бірде сәрсенбайдың үйіне молда келеді. жамалжан деп әкесі жұмсап жібереді. сонда молда мырзаңызға қыздың есімін қойғансыз ба? – деп таңданады. сонда ұл кем екендігін айтқанында, молда қыз ға тұлым қойып, оқыту керектігін ескертіп кетеді. содан кейін сәрсенбай ғазиз деген татар оқытушысын ұстап, жамалды оқытады, қызша киіндіреді. қалампыр: «жамал әлі кішкентай, өссін, сосын тұлым қойып, оқытамыз» - дейді. сыртқа жаны ашып тұрғандай болғанымен ішінен тоқалдың қызын жақтырмайды. ғазиз жамалдың зеректігін байқап, сабақ соңынан алып қалып, әріп таныта бастайды. жамал қазақтың қисса-жырларын жатқа білетін болады.4. шығарманың шиеленісі: сәрсенбай болыстыққа сайлауға түседі де жеңіліп қалады. кеткен шығынын ойласа намысына тиетін болады. сөйтіп жүргенде болыспен құда байжан таз жұман қыз іздеп, сәрсенбаймен құда болады. жамал өсе келе атастырылған жарының жаман, таз, ақылсыз екенін біледі. өз көңілін көтеру үшін үнемі жиын-тойларға барып жүреді. сондай тойлардың бірінде ғалимен танысады.5. шығарманың шарықтау шегі: ғали мен жамал арасында махаббат оты орнап, үнемі хат жазысып жүріп, бір күні екеуі қашып кетеді. қаладағы саудадас досы фатихолла байдың үйін паналайды. бұларды іздеп маза бермегендіктен ғалидың нағашылары жаққа кетеді. онда ғали бара сала 13 күн ауырып, бейсенбі күні түс кезінде көз жұмады. жамалды шешесі келіп алып кетеді. ғалидің өлімі жамалдың байжан босағасына баруына себеп болады.6. шығарманың шешімі: байжанның үйінде жамал еш бақыт таба алмайды. боранды түнде қалаға барып, фатихолланың үйінде самауыр қайнатсамда, байжанның таяғынан құтылайын деп боранды түнде адасып өледі.

Жаксылык курмет ушин истейтин коп болып келеди . казахтар негизи сауап ушин жасайды аллах тагаламнин алдында жузи ак болып турады