Кароткі змест і асноўная ідэя твораў "мёртвым не іць" і "жураўліны крык" васіля быкава.

1) "мёртвым не іць"

змест : аснова сюжэту — этап вялікай айчыннай вайны, у ходзе зімовай кампаніі 1944 года, а менавіта падзеі падчас кіраваградскай аперацыі, якая пачалася ў студзені 1944 года. параненага малодшага лейтэнанта адпраўляюць у тыл, загадаўшы канваяваць пры гэтым трох палонных немцаў. пры прытрымліванні яны натыкаюцца на нямецкую танкавую частку, у ходзе перастрэлкі лейтэнант губляе двух палонных і свайго спадарожніка і ў другі раз паранены ў нагу. яго звесткам пра немцаў у тыле ніхто не хоча верыць, у лазарэце яго застае атака нямецкіх танкаў.

ідэя : на вайне ўяўны патрыятызм, ідэйная "чысціня" прадаваліся шкурнікамі і дэмагогамі, падобнымі да сахно, за жыццё.

2) "жураўліны крык"

змест : беларусь вав. шэсць чырвонаармейцаў атрымалі загад прыкрыць адыход савецкага падраздзялення, затрымаць праціўніка на 24 гадзіны. усе шасцёра — розныя людзі. пшанічны — сын раскулачанага ў часы калектывізацыі. пакрыўджаны на сталінскі рэжым, ён вырашае здрадзіць айчыне, здацца ў палон і адпомсціць іцкай уладзе. але фашысты адразу ж расстралялі яго. другім гіне інтэлігент фішар, вучоны, кандыдат мастацтвазнаўства, зусім не ваенны чалавек. знішчае нямецкага салдата — першага і апошняга забітага ім у жыцці чалавека. ганарысты і самаўпэўнены аўсееў, выпускнік ваеннага вучылішча, у адказны момант не вытрымлівае і ратуецца ўцёкамі, за што быў расстраляны сваімі таварышамі. хітры і жулікаваты свіст, хлопец з крымінальным мінулым, кідаецца на танк і падрывае яго коштам свайго жыцця. пасля смерці ўсіх, у тым ліку камандзіра карпенкі, застаецца толькі глечык — сам-насам з фашыстамі, з цвёрдым намерам прыняць смерць у баі.

ідэя : на вайне былі смяротнікі, якім загадвалася цаной жыцця спыняць фашысцкае войска. "жураўліны крык" пра мёртвых маладых і больш-менш сталых людзей, якім так хацелася жыць. так адны пасярод вялікай і страшэннай вайны гінуць людзі. звычайныя, простыя людзі. якіх ніхто не зможа зрушыць з іх зямлі.

1. царевна засыпает.  2. сон царевны.  3. царевна и желания.  4. семь богатырей.  5. желание сбывается.  6. царевна просыпается.  7. утро.

может   так