3-тапсырма. < > рөлдік ойыны (< > ) екі жаққа себеп салдар үстеуі бар болу керек отинем комектесиниздерш

《үйірме, үстеуі》 надеюсь правильно

Футбол — спорттық ойын түрі, аттауы ағылшын тілінің foot – аяқ, ball – доп деген сөздерінен шыққан. футбол — әлемге аса танымал ойындардың бірі. ойын ұзындығы 100-110 м, ені 64-75 метрлік шаршы алаңда өткізіледі. биіктігі 2 м 44 см, ұзындығы 7 м 32 см-лік қақпасы бар. қақпаның сыртына тор керіледі. футбол добының салмағы 396-453 г, диаметрі 68-71 см. ойынға 11 ойыншыдан екі команда қатысады. олар қақпашы, қорғаушылар, жартылай қорғаушылар, шабуылшылар болып бөлінеді. ойын арасында 15 минуттық үзілісі бар, 45 минуттық екі кезеңде өтеді. өз айып алаңында қақпашыдан басқа ойыншы допты қолымен ұстауға болмайды. футболдың алғаш 1863 ж. арнаулы ережесі бекітіліп, тұңғыш қауымдастық құрылды. сондықтан аталмыш спорт түрінің отаны болып есептеледі. бірақ футболға ұқсас аяқдоп ойынының түрлері ежелгі мысыр, қытай, грекия, римде, ал онан кейінірек франция мен италияда ған. кейін бұл спорт түрі біраз өзгерістерге ұшырап, футбол деген атаумен бізге жетті. 19-ғасырдың соңына қарай футбол еуропа мен латын америкасы елдеріне кеңінен тарай бастады. 1904 жылы халықаралық футбол федерациясы (фифа), 1954 жылы еуропа футбол қауымдастықтары одағы (уефа) құрылды. 1900 жылдан бастап олимпиялық ойындар бағдарламасына енген. 1930 жылдан бастап төрт жылда бір рет әлем чемпионаты және 1958 жылдан бастап еуропа кубогі үшін жарыстар өткізіліп тұрады. қазақстанға футбол 1909-1910 жылдары келді. әуелі орал, атырау, ақтөбе, павлодар, семей, петропавл қалалары жастарының ермегіне айналған өнер, бара-бара бұқаралық сипат алды. қолда бар деректер бойынша алғаш команда құру 1911 жылдан басталған. семейде м.сайдашев, а.кәрімов, ю.нығматулин, т.б. жергілікті қазақ және татар жастарынан тұратын “жарыс” командасын құрып, көптеген өнерпаздар мен спортшылардың елге танылуына себепкер болды. сол команданың құрамында ұлы жазушы, ғұлама ғалым мұхтар әуезов жартылай қорғаушы болып ойнаған. 1914 жылы семейліктер алғаш рет томск қаласының политехникалық институты студенттерімен жолдастық кездесу өткізді. бұл қазақстан футболының кіндігі кесілген жыл болып есептеледі. 20 ғасырдың 30-жылдарына дейін әр қала өздерінше күш сынасып жүрді, алайда республикалық деңгейде жарыстар болмағандықтан, шеберлік баяу . 1937 жылы алматының динамошылары “шығыс қалалары” тобында 3-орынды иеленді. сол жылдың қазан айында жолдастық кездесулер өткізу үшін одессадан “консервщик” командасы келді. одессалықтар алматы, семей, петропавл қалаларында болып, республиканың ең таңдаулы командаларын ойсырата жеңді. осы жеңілістен қорытынды шығару мақсатында, “динамо” командасын күшейту жөнінде шешім қабылданды. жергілікті командалардан ағайынды вячеслав пен павел трофимовтар, а.вяшняков, а.громов, ф.ткаченко, ақтөбеден н.писяуков, и.шариков, п.луценко шақырылды. одессаның “консервщик” командасының ойыншылары ағайынды константин мен георгий бедрицкийлер, н.чернец, г.ананченко және п.щербаков “динамоның” (алматы) құрамында ойнауға тілек білдірді. 1939 жылы динамошылар қазақстан чемпионы әрі кубогының иегері атанды. қазақстандықтар сол жылы ксро кубогі жолындағы бәсекеде киевтің динамошыларын тізе бүктірді. келесі жылы 2004 команда қатысқан ұжымдар арасындағы кубок бәсекесінде топ жарды. шешуші сында таганрогтің “торпедо” командасын 3: 1 есебімен жеңген алматылық динамошылар ксро кубогін иемденді. қазақстан футболының атын шығарған команданың құрамындағы 8 ойыншы екінші дүниежүзілік соғысқа қатысты. трофимов, громов, в.шаповалов сынды футболшылар қан майданнан оралған жоқ. команда 1947 жылдан бастап ксро чемпионатында “б” класында өнер көрсетті. республикамыздың бас командасы әр жылдары “динамо”, “локомотив”, “урожай”, ал 1956 жылдан бері ”қайрат” деп аталды. “қайрат” өзінің алғашқы халықаралық кездесуін 1957 жылғы 30 қазан күні финляндияның “ваrса” командасымен өткізді. қайраттықтар 4: 0 есебімен жеңіске жетті. “қайрат” командасы ксро чемпионатының “а” класына 1960 жылы көтерілді. олар алғашқы матчын ленинградтың “адмиралтеец” командасымен өткізіп, 0: 0 есебімен тең түсті. “қайрат” командасының сапында т.сегізбаев, қ.ордабаев, с.байшақов сынды өнер көрсеткен қазақ жастары болды. 20 ғ-дың 50-жылдары “б” класына қазақстан командалары көптеп өте бастады. 1958 жылы қарағандының “шахтер”, ал келесі жылдары шымкенттің “еңбек”, өскеменнің “восток”, жамбылдың “металлист”, павлодардың “трактор”, ақтөбенің “актюбинец”, целиноградтың “целинник”, жезқазғанның “еңбек” командалары әуелі “б” класында, кейіннен “а” класында өнер көрсетті. ксро тарағаннан кейін, 1992 жылы қазақстан дербес мемлекет ретінде халықаралық футбол федерациясына (фифа) мүше болды. футбол тарихы xii ғасырдан басталады. алғаш рет . саяхатшы гастон де фуа өз заманында футболды бар ынтасымен бақылап, «ағылшындар футболды ойын деп есептесе, онда төбелесті не дейді? » деп жазып кеткен екен. футболға қарсылық көрсеткендер болды. мысалы, шіркеудегі діндарлар, феодалдар футболға тыйым салынуын талап еткен екен. өйткені, бүгінгі күнге дейін футбол өте қауіпті ойын саналып келеді.