Ер төстік эссе. на казахском. без перевода.

Ер төстік «ер төстік» – қазақ батырлық ертегілерінің ең көне үлгісі. «ер төстікте» ерте дәуірдегі халықтың мифтік танымы, ырымдары мен әдет-ғұрыптарының бәрі бар: төстік қиял-ғажайып жағдайда дүниеге келіп өседі. жылан бапы ханның жұмсауымен төстіктің темір хан еліне барып, онда қалыңдықты алу үшін сайысқа түсуі, осы сайыста кейіпкердің өз күшімен емес, керемет достарының арқасында жеңуі –қиял-ғажайып ертегінің заңдылығы. мысалы, шалқұйрық –тек жүйрік ат қана емес, алдағыны болжай алатын қабілеті бар, неше түрлі сиқырды білетін, сөйлеп, іс-әрекет қылатын қасиетті жануар. ал жер астында төстікке дос болатын желаяқ, таусоғар, көлтауысар сияқты кейіпкерлер – мифтік танымның сипаты. ертедегі ң мифтік түсінігі бойынша, желдің, таудың, судың "иелері" болған. кейінгі замандарда олар көркемдік сипат алып, "достар осындай болса екен" деген арманын жүзеге[1]

Бұхара хандығы — Орталық Азиядағы Шайбани хан негізін салған мемлекет (16 ғ-дың басы — 1920).

16 ғ-дың 2-жартысында хандықтың астанасы Самарқаннан Бұхара қаласына көшірілді. Бұхар хандығы деген ат осыған байланысты шыққан. Хандықта алғашында Шайбани әулеті (16 ғ-дың басынан 1598 жылға дейін), кейін Аштархан әулеті (1599 — 1740) және Маңғыт әулеті (1755 — 1920) билік жүргізді. Шайбани әулеті билік еткен тұста Орталық Азиядағы саяси жағдайға байланысты Бұхар хандығының жер көлемі жиі өзгеріп тұрды. 1506 — 10 ж. Тәуекел хан[1] — 1582-1598 жылдары билік құрған Қазақ хандығының билеушісі. Шығай ханның ұлы. 1582-1594 жылдар аралығында ол өзге сұлтандармен хан тағына таласып, біраз уақытын соған жұмсады. Ақыры хандыққа қол жеткізді. Өзбек ханына қарсы күресте әскери одақтас ету үшін ол Мәскеумен қарым-қатынасын жолға қойды. Сөйтіп, 1598 жылы Орта Азияға жаңа жорық жасады. Сырдария бойындағы қалаларды қайтарып алар жолда ұрыстар жүргізілген кезде Тәуекел хан ауыр жараланып, Ташкентте қайтыс болды.

Осылай деп ойлайм