Маржан жумабаев биография на казахском с переводом

мағжан жұмабай (әбілмағжан) бекенұлы (25 маусым 1893, солтүстік қазақстан облысы, қазіргі мағжан жұмабаев ауданы, сасықкөл жағасы – 19 наурыз 1938, алматы) – алаш қозғалысының қайраткері, ақын, қазақ әдебиетінің жарқын жұлдызы өкілі.

мазмұны   [көрсету]  1 өмірбаяны2 мағжан шығармашылығы3 мағжантану ғылымы3.1 мағжан поэзиясы3.2 мағжан поэмалары3.3 мағжан публицистикасы3.4 мағжан прозасы3.5 шығармалар4 қайтыс болғаннан кейін4.1 мағжан жұмабайұлының мемориалдық мұражайы4.2 қазақтың ұлы ақыны мағжан жұмабайұлының ескерткiшi4.3 киношежіре5 сыртқы сілтемелер6 дереккөздер

өмірбаяны

атасы – жұмабай қажы. әкесі бекен айналысқан дәулетті болған. анасының есімі – гүлсім. мағжан ауыл молдасынан сауатын ашып, 1905 – 1910 жылдары қызылжардағы (петропавл) №1 мешіт жанында белгілі татар зиялысы, мұсылман халықтарының азаттығы жолында күрескен м.бегишевтің ұйымдастыруымен ашылған медреседе оқыды. медреседе бегишевтен шығыс халықтарының тарихынан дәріс алды, қазақ, татар әдебиеттерін, фирдоуси, сағди, хафиз, омар һайям, низами, науаи секілді шығыс ақындарының дастандарын оқып үйренді.

баспадан 1909 жылы шыққан абай өлеңдерін оқып, “атақты ақын, сөзі алтын хакім абайға” деген өлең жазды. 1910 – 1913 жылдары уфа қаласындағы “ғалия” медресесінде білім алды. онда татар жазушысы ғ.ибрагимовтен дәріс алып, белгілі қайраткер с.жантөринмен тығыз қарым-қатынас орнатады, болашақ көрнекті жазушы б.майлинмен танысады.

ибрагимовтің көмегімен 1912 жылы қазан қаласындағы кәрімовтер баспасында “шолпан” атты тұңғыш өлеңдер жинағы басылып шығады. “садақ” журналын шығаруға қатысады, оған өзінің өлеңдерін жариялайды. 1913 – 1916 жылдары омбы мұғалімдер семинариясында оқыды.

“бірлік” ұйымы жұмысына белсене араласып, “” қолжазба журналын шығаруға қатысады. ә.бөкейхан, а.байтұрсынұлы, м.дулатұлы секілді алаш қайраткерлерімен байланыс орнатып, қазақ газетіне өз өлеңдерін жариялайды.

1917 жылы ақпан төңкерісінен кейін қалыптасқан саяси жағдайға сай қоғамдық өмірге белсене араласып, ақмола облыстық қазақ съезін өткізуді ұйымдастырушылардың қатарында болды. осы жылы сәуірде ақмола облысы қазақ комитеті құрамына сайланды. мәскеу қаласында өткен бүкілресейлік мұсылман съезіне қатысты. бірінші жалпықазақ съезінің шешімі бойынша бүкілресейлік құрылтай жиналысына депутаттыққа кандидат ретінде ұсынылды.

Если бы знала прости