Итоги правления ивана 4 в виде плана 3 пункта

19 марта 1584 года иван грозный умер. каковы же итоги его царствования? они противоречивы. что касается внешней политики, то надо отметить, что при иване iv россия превратилась в крупное многонациональное государство. территория страны за годы его правления увеличились в два раза. правда, население было немногочисленным и в конце xvi столетия насчитывало всего 9 млн человек. борьба за выход к морю результата не принесла. на южном направлении большую опасность продолжали представлять крымские татары. государство было еще слишком слабым, чтобы обеспечить безопасность южных границ. иван iv был первым царем. укрепляя централизованное государство, он начал переход к сословно-представительной монархии. затем резко порывает с политикой реформ и предпринимает попытку перехода к самодержавию. с этой целью он устанавливает опричнину. в результате опричнины серьезных изменений в структуре общественных отношений не произошло, зато опричные репрессии и рост налогов в связи с ливонской войной ухудшили положение народных масс. усугубили народные бедствия набеги крымских татар, свирепствовавшая несколько лет эпидемия чумы, которая охватила большую территорию. несмотря на это, государственная власть, бояре и дворяне продолжали требовать с крестьян и горожан все новых платежей и выполнения различных работ. результатом всего этого стало разорение многих городов и сел, сокращение населения, упадок производства, уход жителей на окраины, вспышки народного недовольства. короче говоря, развивается хозяйственный кризис. выход из кризиса правительство видело в административных мерах. были изданы указы, которые запрещали крестьянский выход в юрьев день. это было серьезным шагом к их закрепощению. начиная с 1580 года временно вводятся эти «заповедные» лета. но затем они будут постоянно продлеваться. хозяйственный кризис, начавшийся при иване iv, не будет преодолен и при его наследниках и станет одной из причин трагедии смутного времени. вот, а план из этого текста сделай сам(а)

Ұлы жүзің Ресейге қосылуы - Ұлы жүз руларының Ресей қол астына қарауы. Жетісудың Ілеге дейінгі бөлігі 18-ғасырда Жоңғар билігінде болды. Ол кезде Ұлы жүз ханы Жолбарыстың қол астында Ташкент төңірегіндегі шағын ғана аймақ бар еді. Жолбарыс хан орыс елшісі М.Тевкелевтің Кіпті жүзге келгенін біліп, оған Ресейдің қол астына кірудің шартын анықтау үшін үш старшын аттандырды. Осы кезде Ұлы жүздің атақты билері — Төле би, Қодар би және Сатай, Бөлек, Хангелді батырлар өздерін Ресей азаматтығына қабылдау жөнінде император Анна Иоановнаға жолдама хат жолдады. Олар Әбілқайыр хан мойындаған шарттар негізінде Ресей мемлекетінің құрамына кіруге тілек білдірді. 1834 жылы 20 сәуірде император Анна Иоанновна оларды Ресейдің қол астына қабылдау жөніндегі грамотаға қол қойды. 1842 жылы Ұлы жүз руларының төрт старшыны Ресейдің қол астына қарау жөнінде ант берді. Бұл кезде Жетісудың көптеген бөлігінің Жоңғарлар билігінде болуы Ресейге қосылуға бөгет жасады. Сонымен қатар Қоқан ханы мен Хиуа билеушілері едәуір қарсылық көрсетгі. 1848 жылы сұлтан Сүйік Абылайханов бастаған Ұлы жүз қазақтары өздерін Ресей қол астына алу туралы тілек білдірді. Бір жыл өткен соң патша үкіметі Ұлы жүз қазақтарын Ресей азаматы деп жариялады. Бірақ бұл азаматтыққа Іленің шығыс жағын мекендеген рулар ғана өтті. 1856 жылы Ұлы жүздің Жалайыр, Албан, Дулат, Шапырашты, Ысты тайпалары Ресей азаматтығын қабылдады. 19 ғасырдың 50-жылдарында Ұлы жүздің Оңтүстік Қазақстаңдағы бөлігі Қоқан хандығының қол астында еді. Бұл аймақтарды өзіне қаратып әрі Орта Азиядағы хандықтарды өзіне бағындыру мақсатымен патша үкіметі Ұлы жүздің Оңтүстік Қазақстандағы аймағына екі жақтан — Перовск және Верный қалаларынан жорық бастады (Ұзынагаш шайқасы). 1864 жылы көктемде орыс әскері Әулие-атаны, 1865 жылы Ташкент, Перовскіден шабуылға шыққан орыс әскері Шымқорған, Жөлек бекіністерін алып, Сырдария мен Жетісудағы Ұлы жүз қазақтары түгелдей дерлік Ресей қол астына көшті.