Регистрация Спросить otvet5GPT
iLFid
05.06.2022 13:45
Қазақ тiлi
Есть ответ 👍

Осы шақтың ережесін атыңдар., , нужно .

168
206
Посмотреть ответы 2

Ответы на вопрос:

Рита496
Рита496
4,8(86 оценок)
Етістіктің 3 шағы бар: осы шақ, өткен шақ, келер шақ. осы шақ осы шақ сөйлеп тұрған сәтпен байланысты қимылдың, іс-әрекеттің болып жатқанын, не дағдылы түрде болып тұратынын білдіреді. мысалы, “келе жатыр”, “оқып отыр”, “жел соғады”. осы шақтың 2 түрі бар: 1)ауыспалы осы шақ. 2) нақ осы шақ. ауыспалы осы шақ “-а”, “-е”, “-й” көсемше тұлғалы етістіктің жіктелуі арқылы жасалады (“мен жүземін, оқимын”. “сен жүзесің, оқисың”. “сіз жүзесіз, оқисыз”. “ол жүзеді, оқиды”). немесе дағдылы түрде болып тұратын құбылыстарды білдіреді: “жаңбыр жауады”, “құс ұшады”, “ит үреді”. бұл етістіктің осы не келер шақты білдіріп тұрғаны сөйлемнен анықталады. нақ осы шақ қалып етістіктің (“жүр”, “жатыр”, “отыр”, “тұр”) тікелей жіктелуі арқылы немесе негізгі етістіктерге осы қалып етістіктердің тіркесіп, жіктеліп келуі арқылы жасалады (“мен отырмын, жазып отырмын”. “сен отырсың, жазып отырсың”. “сіз отырсыз, жазып отырсыз”. “ол отыр, жазып отыр”). мұнда нақ осы шақтық мәнді қалып етістіктердің семантикасы береді, сондықтан өзге түбір етістіктерден өзгеше тікелей жіктеледі. оның мәні қалып етістіктердің қазіргі тұлғалары түбір емес: “отыр” — “ол турур”, “тұр” — “тұрұр”, “жүр” —“жүрүр”, “жат” — “жатыр”, яғни болып жатқан қимылды білдіретін “ур”, “ұр”, “үр”, “р” қосымшаларының кірігуінен жасалған. өткен шақ өткен шақ — іс-әрекет, қимылдың сөйлеп тұрған уақыттан бұрын болып өткенін білдіретін етістіктің шақтарының бір түрі. өткен шақ 3 топқа бөлінеді: 1) жедел өткен шақ “-ды, -ді”, “-ты, -ті” жұрнақтары арқылы жасалып, іс-әрекеттің жуық арада ғана болып өткенін, аяқталғанын көрсетеді. мысалы: “келдім”, “таптыңдар”. 2)бұрынғы өткен шақ іс-әрекеттің сөз болып отырған уақыттан көп бұрын іске асқанын білдіріп, айғақты түрі есімшенің “-ған, -ген”, айғақсыз түрі көсемшенің “-п”, “-ып”, “-іп” тұлғаларындағы етістіктің тікелей жіктелуі арқылы жасалады. мысалы: “барған”, “айтқан”, “барыпты”. 3) ауыспалы өткен шақ — іс-әрекеттің бірнеше дүркін болып өткенін білдіреді. есімшенің “-атын, -етін”, “-йтін” формалары арқылы жасалады. мысалы, “тыңдайтынбыз”, “көретінсіңдер”. келер шақ іс-әрекеттің сөйлеп тұрған сәттен кейін болатынын білдіретін етістіктің бір шағы. келер шақ келер шақтың негізгі 3 түрі бар: 1) болжамды келер шақ — есімшенің “-ар”, “-ер”, “-р”, “-с” қосымшалары арқылы жасалады: “берерміз”, “айтпассың”. болжамды келер шақ аналитикалық тәсілмен: “-атын”, “-етін” есімше тұлғалы етістікке “шығар”, “секілді”, “тәрізді” сөздері тіркесуі мен “-і” тұлғалы тұйық етістіктің тәуелдік немесе барыс септік формасына “мүмкін”, “тиіс”, “қажет”, “керек” тәрізді сөздердің тіркесуі арқылы жасалады. 2)мақсатты келер шақ етістік түбірге “-мақ, -мек”, “-бақ, -бек”, “-пақ, -пек” қосымшалары жалғану арқылы жасалады: “жүрмек”, “айтпақпын”. 3) ауыспалы немесе жалпы (анық) келер шақ — етістік түбірге көсемшенің “-а”, “-е”, “-й” қосымшалары жалғанып, жіктеліп жасалады. мыс.: “барады, оқиды”.
моника59
моника59
4,4(70 оценок)
Туган кун омиринде бир ак рет келеди. сондыктан, туган кунди жаксы конилмен, куанышпен тойлау керек. мен оз туган кунимди отбасымен немесе достарымен тойлаймын. туган кунимде ата-анам магана озимнин суйикти тортымды алып береди. анам ар турди тагамдар дайындайды. маган коптеген сыйлыктар береди, тилектер айтады. мен туган кунимди жыл сайын кутип журемин ар , киши болсын улкен болсын оз туган кунин кутип, тойлайды. туган кун деген 1 жаска улкейип, акылын кирип, соны ойлайсын. туган кунин жакындай келгенде, оган не истеймин деп ойлайсын. сол куни достарын шакырып тойлайсындар. туган кунге коп сыйлыктар сыйлайды. мен оз туган кунимди жаксы коремин.

Реши свою проблему, спроси otvet5GPT

  • Быстро
    Мгновенный ответ на твой вопрос
  • Точно
    Бот обладает знаниями во всех сферах
  • Бесплатно
    Задай вопрос и получи ответ бесплатно

Популярно: Қазақ тiлi

Caktus Image

Есть вопросы?

  • Как otvet5GPT работает?

    otvet5GPT использует большую языковую модель вместе с базой данных GPT для обеспечения высококачественных образовательных результатов. otvet5GPT действует как доступный академический ресурс вне класса.

  • Сколько это стоит?

    Проект находиться на стадии тестирования и все услуги бесплатны.

  • Могу ли я использовать otvet5GPT в школе?

    Конечно! Нейросеть может помочь вам делать конспекты лекций, придумывать идеи в классе и многое другое!

  • В чем отличия от ChatGPT?

    otvet5GPT черпает академические источники из собственной базы данных и предназначен специально для студентов. otvet5GPT также адаптируется к вашему стилю письма, предоставляя ряд образовательных инструментов, предназначенных для улучшения обучения.

Подпишись на наш телеграмм канал

GTP TOP NEWS