Фрагмент сказки конёк горбунок в котором рассказывается о рыбе ките

Прямо к морю-окияну; поперёк его лежит чудо-юдо рыба-кит; десять лет уж он страдает, а доселева не знает, чем прощенье получить; он учнёт тебя просить, чтоб ты в солнцевом селенье попросил ему прощенье; ты исполнить обещай, да, смотри ж, не забывай! » вот въезжают на поляну прямо к морю-окияну; поперёк его лежит чудо-юдо рыба-кит. все бока его изрыты, частоколы в рёбра вбиты, на хвосте сыр-бор шумит, на спине село стоит; мужички на губе пашут, между глаз мальчишки пляшут, а в дубраве, меж усов, ищут девушки грибов.

Яго паводзіны сярод шляхты - з'едлівая пародыя на правасуддзе. не паспеў кручкоў яшчэ пачаць "разбірацельства", а ўжо гучыць яго загад, каб шляхта несла хабар: "няхай аддаць хурману, ды спакуйце там харашэнька ў возе". нахабству і цынізму кручкова няма межаў. ён так вольна адчувае сябе сярод цёмнай, прастакаватай, запалоханай яго прыгаворамі і штрафамі шляхты, што не лічыць патрэбным захоўваць нават знешнюю форму правасуддзя. кручкоў аб'яўляе вінаватымі тых, хто ніякіх адносінаў да справы не мае. ён добра ведае натуру цёмнай шляхты і ўпэўнены, што кожны вытрасе кашалёк, каб толькі не быць бітым лазой. асабліва пратасавіцкі: яго ж чакае "нечуванае ўніжэнне" - 25 лоз на голай зямлі, без дывана, як звычайнаму селяніну, не шляхціцу. вобраз кручкова пададзены ў востра сатырычным плане. аўтар часта звяртаецца да камічнага перабольшання, калі паказвае, як кручкоў ажыццяўляе "правасуддзе", як ён выносіць прыгаворы. чытаючы царскія ўказы і законы, ён дапускае скажэнні: "акцябра 45-га чысла", "сенцябра 75-га дня" і іншыя. кручкоў упэўнены, што такая несусветная лухта будзе прынята шляхтай за чыстую праўду. нават у знешнім абліччы кручкова відаць камічнае завастрэнне. "ён вельмі сярдзіты, бо адзін вус колам угору стаў, - гаворыць грышка. - будзе вазня". кручкоў - вобраз гратэскавы. у ім пісьменнік сабраў і паказаў усё самае характэрнае для царскага чыноўніцтва: свавольства, хабарніцтва, грубасць, п'янства. і мова гэтага персанажа не такая, як іншых. кручкоў увесь час карыстаецца выразамі, запазычанымі з судовых дакументаў: "лічнасць падвяргаецца апаснасці", "гэта ўгалоўнае прэступленне, сібірам пахне" і г. д. "пінская шляхта" - значнае дасягненне беларускай драматургіі xіx сгагоддзя. яна і зараз з поспехам ставіцца на сцэне, карыстаецца папулярнасцю ў гледача.