Сөз тіркесі мысалдар шилдехана туралы малимет

дүниеге тұңғыш перзенттің келуі әрбір отбасы үшін үлкен қуаныш. өмірге жаңа келген сәби – кеше ғана үйлену тойын өткізген жас-жұбайларды "әке-шеше", ал олардың ата-анасын “ата-әже” атандырып, осы бір шаңыраққа ерекше бір мейірімділіктің нұрын сыйлайды. олай болса өмірге келген жас сәбидің әке-шешесіне, атасы мен әжесіне мықты денсаулық тілеп, түңғыштарыңыздың бауы берік болсын дейміз. ал жас сәбиге тілеріміз: ата-анасының үмітін ақтайтын, маңдайы жарқыраған ұл болып ер жетсін! өмірлі болсын!

шілдехана  шілделік, шілде күзет – өмірге келген нәрестенің құрметіне жасалатын той. мал шаруашылығымен айналысқан қазақ халқы өмірге келгеннен кейін, жақындарына сүйінші сұрап жаушы жібереді. сүйінші хабарды жеткізгендер ұл туса – “ат ұстар” немесе “жылқышы”, қыз туса – “көйлек тігер”, “қырық жеті” немесе “сауыншы туды” деп хабарлаған. одан кейін туған-туыстар, көршілер және алыс-жақын ағайындар шілдеханаға жиналады да “бауы берік болсын” деп тілек айтып, шашу шашып келеді. шілдехана мәні алғаш нәрестені жын-періден қорғап, “күзету” деген сенімге саяды. сондықтан оны “шілде күзет” деп те атайды. бұл ғұрыптың түпкі мәні мен ананы тіл-көзден сақтау, жын-шайтандардан қорғау дегеннен туындаған. “шіллә” (“чілле”) парсы “қырық” деген мағына береді. дәстүрлі қазақ қоғамында үшін туылғаннан 40 күнге дейін қауіпті кезең саналған, оған дейін нәрестеге көп жолатпай, мен анасын жақсылап күткен (қ. қырқынан шығару). әсіресе, жас нәресте жатқан үйде үш (кейде 40 күнге дейін) күні бойы шам жағылып, “күзетілген”. кейіннен шілдехана ұлттық ойын-сауық кешіне айналған

Ұлыстың ұлы күні наурыз қазақстанда ресми түрде наурыз 1988 жылдан бері тойланып келеді. бұл мерекені шығыс елдері өзбекстан, қырғызстан, ауғанстан, тәжікстан, пәкстан ерте кезден өткізеді. бұл мереке табиғат пен ң үндестігін көрсетеді. наурыз күн мен түннің теңелген күні. көктемгі күн тоғысы наурыз айының 21-нен 22-не ауысқан түні болды. осы уақыттан бастап күн ұзарып, түн қысқарады. наурыз - жыл басы. парсы тілінде "нау" - "жаңа", "руз" - "күн" деген ұғымдарды білдіреді. халық наурыз мерекесіне алдын - ала дайындалады. дәстүр бойынша үйге қос шырақ жағылады, ыдыстар ернеуіне дейін айранмен, сүтпен немесе бұлақ суымен толтырылады. бұл - тоқшылықтың белгісі. табиғатпен байланыс күн анаға деген тағзымнан көрінеді. бұл күні бұлақтар тазартылып, ағаштар отырғызылған. "бұлақ көрсең, көзін аш! ", "бір тал ексең, он тал ек! ", деген сөз осыдан шыққан болу керек. наурыз - достық, еңбек, бейбітшілік мерекесі. ұлыстың ұлы күні бір-біріне деген ренішін ұмытып өзіне де, өзгеге де жақсылық тілеген. дастарқанның басты асы наурызкөже болған. наурызкөже жеті түрлі тағамнан жасалған. "наурыз көжені тойып ішу керек, сонда жыл бойы тоқшылық болады! " деген сенім бар. дастарқан басында жастар үлкендердің батасын алған. бата - үлкендердің өзінен жасы кішілерге беретін ықыласты тілегі. ақсақалдар: "ұлыс оң болсын! ақ мол болсын, қайда барса жол болсын! " - деп бата береді. дәстүр бойынша наурыз айтыс өткізіледі. бұл жақсылық пен жамандықтың, суық пен жылының, жаз бен қыстың айтысы. мереке қызған кезде жастар алтыбақан жанында ұлттық ойындар ойнайды. "көкпар", "бәйге", "қыз қуу", "жамбы ату" ойындары аса бір қуанышпен өтетін. көңілді өткен наурыз күні әр ң есінде көпке дейін сақталатын. біздің 79 гимназияда наурыз мерекесін қарсы алу дәстүрге айналған. мерекеге арналған қабырға газеттерінде "наурыз" тарихы жазылып, өлең-жырлардан үзінді беріледі. сахнада наурыз мерекесіне арналып көріністер қойылады. гимназияда "ұлыстың ұлы күніне" арналған мереке ерекше қуанышты өтеді. жүректер жылыуын таратқан көктемнің бақыт сыйы наурыз көп ұлтты еліміздің бірлесе тойлайтын - достық мерекесі. или қазақша шығарма: 22 наурыз - наурыз мейрамы дикуль: "я вас умоляю! если ноет тазобедренный сустав.." чтобы излечить больные суставы, исключите со своего грибок умрет на 3-ий день, если держать 15 минут ноги в такой простой способ избавится от грибка. почему аптеки молчат? наурыз — шығыс елдерінің бүкілхалықтық мейрамы, ұлыстың ұлы күні. наурыз шығыс халықтарында жыл басы мерекесі ретінде тойланып, ерекше күн ретінде аталып өтіледі. қазақ халқы да наурыз мерекесін айрықша бағалап, оны жыл сайын тойлап отыруды салт-дәстүрге айландырған. шығыстың данышпандары махмұд қашқари, омар хаямнан бастап қазақтың ұлы ақыны абай құнанбаев, әлихан бөкейханов, ахмет байтұрсынов, сәкен сейфуллин сынды ұлт қайраткерлері де наурыз туралы еңбектер, өлеңдер, асыл сөздер жазып қалдырған.наурыз шығыс елдері үшін бірліктің, татулықтың, еңбектің, ізгіліктің, бақыттың мерекесі ретінде тойланған. сондықтан да болар, бұл күні шаттанбайтын, қуанбайтын, мейірленбейтін болмаған.бұл күні жақсы тілек тілеу, құттықтау, кешірім жасау, табысу сияқты ілік қасиеттер көрініс тауып, кейінгі ұрпақтар сондай жақсы өнегеден үлгі алған. наурыздың айрықша тәлім-тәрбиелік, үлгі-өнегелік, сән-салтанаттық, мәрт-жомарттық, қадір-қасиеттілік нышан белгілері мен таным ұғымдарының үлгі түрлері өте көп. оның барлығы әр жоғары саналылыққа, әдептілікке, өнегелікке, бауырмалдыққа, көргенділікке, ізгілік пен білімділікке баурайды. наурыз мерекесін асыға күтетініміз, ерекше даярланатынымыз содан болса керек.наурыз мерекесіне тән — көпшілікке наурыз көже даярланады, ол тағам жеті түрлі дәмнен даярлануы шарт. халықта наурыз көжені тойып ішкен келесі жылға дейін ішім-жемнен тарлық көрмейді деген ұғым бар. үй иесі үлкен кісілерден наурыз көжеге бата сұрайды. ол кісілер: «пәле-жала жерге енсін! төрт түлік ақты болсын! өрісің малға,үйің жанға толсын! ақ мол болсын! » деп бата беріледи