Сочинение на тему улкендерде бата алу

Үлкендерден бата алу өте ұлтымыздың ежелден келе жатқан дәстүрі. бата мағыналық тұрғыда екіге бөлінеді. ақ(оң бата), теріс бата(қарғыс).   барлығымызға ақ (оң бата) алуға нәсіп етсін. бата қуаныштың ретіне қарай беріледі. от басына амандық тілеп, молшылық тілеп күнделікті дастархан басында беріледі. сапарға шыққандарға ақ жол тілеу. батаны кемеңгер ақсақал аталар береді.

Қазақ әдебиетінде ойып тұрып алатын орны бар Шәкәрім Құдайбердиевті алып бір бәйтерек ағашына теңесек болады. Оның  жаңалыққа қызуғышылығы , кез келген адамның  қолынан  келе  бермейтін сан түрлі өнері , ұсталығы, өз киімін өзі пішіп киетін шеберлігі, құралайды көзге атқан мергендігі мен бойында жатқан талай таланттары сол  бәйтеректің бір бұтағы іспеттес. Ақындығы – бір төбе.Ұлы Абайды тудырған Шыңғыстау  бөктерінде дүниеге келген өзінің тамырлас, рухтас,немере ағасы Абайдың  қолында өсуі, тәрбиеленуі Шәкәрімнің тұлға  болып қалыптасуына зор әсерін тигізді.Текті әулеттің ұрпағы адам  болмысын танып, әлем сырларын білгісі келді. Қырық жасқа дейінгі өмірін бос өтті деп санаған  ақын сауық –сайранға толы өмірінен бас тартып, адамдық  пен  азаматтық тақырыбына бет бұрады, Абайды жағалап, кеңесіне жүгінеді. Жоғын Абайдан  тапқан ол шын өмірдің мәні адамшылықта екенін ұғып, Абайдың жолын  ең бір сара жол деп санайды. Қай кезде болмасын Абайдай ағасының пікірімен санасып  отырған Шәкәрім ,Абайдың айналасында өскендіктен оның жайы мен хәлін жақсы түсінді. Көпшіліктің ,қара халықтың,  қазағының бүгінгі күйіне налыды. Ел ішіндегі жағдайлар шаршатты. Бар үмітті болашақтан, жастардан күтті. Сондай бір толқынысты сәтте ақын қаламынан  туған «Жастарға» дейтін өлеңі.

        Кел,жастар, біз бір түрлі жол табалық,

        Арам, айла ,зорлықсыз, мал табалық.

        Қанша айтқанмен өзгенің бәрі надан

        Жалыналық, Абайға, жүр баралық –

деп бар мәселенің шешімі келер ұрпақ, ертеңгі күннің қалай болары жастардың еншісінде екенін түсініп,  оларды Абайдың нәрімен сусындауға шақырды.Осы бір өлеңі арқылы ол Абайды қазақ баласы ішіндегі ең биігі деп бағалайды.Оқу ,білімсіз қалған қараңғы халықтың оянуына түрткі болсам деген ойына оның біз қазақ елі де мәдениетті елдер қатарына қосылу жолында Абайдың жолын жастарға  ұсынғаны дәлел. Жастарға тек білім мен  ғылым арқылы ғана адам өркендей алатынын ұғындырғысы келген ақын, надан болып , түбі жоқ тереңдікте  қалғанның артында ешнәрсе қалдыра алмайтынын ескертті:

        Сендерден белгі нең қалар,

        Жемтігін жеген жем қалар.

        Ақылы дария Абайдан

        Таусылмас қоры –кен қалар.

        Абайдың сөзін ұғар замандасы болмағанына қиналып, "ендігі сенері біз" деген пікірде болып,жастардың көкірегін ілім –білімге толтыруды қалаған Шәкәрім қажы Құдайбердіұлы –заманының заңғар тұлғасы. Мұхтар Әуезовтың «Абай ақындығының айналасы» деген мақаласында атап көрсеткен ізін жалғастырушы Шәкәрім болғандықтан, оның Абайға бір  табан жақын жүргені, жоғын  Абайдан іздеп , үлгіні Абайдан алғаны сөзсіз. Шәкәрімнің Абайдың шәкірті бола жүріп, даңғыл жолға жастарды бастамауы һәм  өнеге көрсетпеуі мүмкін емес еді. Бір қызығы, арадан бір ғасырдан астам уақыт өтсе де,  оның бұл өлеңі қазіргі кездің жастарына да арналып тұрғандай. Абайды таныған, Абаймен жаны үндескен адамның әрдайым іздегенін Абайдан табатыны анық себебі...

Ақпарат дереккөзі: https://massaget.kz/blogs/22211/

Объяснение:

Мен сізді дұрыс түсіндім бе?